در بسیاری از موارد زگیل تناسلی با هرپس (تبخال تناسلی) اشتباه گرفته می‌شود. درمان زگیل تناسلی با توجه به نوع آن مشخص می‌شود. زگیل تناسلی از خانواده ویروس پامیلومای انسانی (human papillomavirus) است؛ در صورتی که هرپس، نوعی از ویروس هرپس سیمپلکس (Herpes simplex) که عامل اصلی تبخال است، به حساب می‌آید. در ادامه به بررسی نشانه‌ها، علل، روش‌های پیشگیری و درمان زگیل تناسلی می‌پردازیم. برای آشنایی کامل با این مباحث تا آخر مقاله همراه ما باشید. 

زگیل تناسلی چیست؟

ویروس پاپیلوماویروس انسانی (Human Papillomavirus) یا HPV، یک ویروس عفونی کننده است که به صورت انتقال جنسی یا تماس مستقیم پوستی به پوستی منتقل می‌شود. ویروس HPV بیش از ۲۰۰ نوع مختلف دارد که برخی از آن‌ها می‌توانند عفونت‌هایی در مناطق تناسلی و دیگر قسمت‌های بدن ایجاد کنند. بیشتر این نوع ویروس‌ها بیماری‌زا نیستند و در بدن به‌طور طبیعی خود تخصیص می‌یابند، اما برخی از انواع HPV می‌توانند عفونت‌های دائمی و یا کم‌تر رخ‌داد کننده را ایجاد کنند که می‌توانند منجر به بروز سرطان شوند.

انواع زگیل تناسلی

زگیل تناسلی یکی از بیماری‌های جنسی رایج است که توسط ویروس زگیل (HPV) ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند منجر به علائم ناراحت‌کننده و اختلالات جدی در زندگی جنسی فرد مبتلا به این ویروس شود. زگیل تناسلی یک بیماری اندمیک ناشی از عفونت ویروس زگیل (HPV) است که عمدتاً به وسیله رابطه جنسی یا تماس مستقیم با پوست مبتلا به این ویروس منتقل می‌شود. انواع ویروس HPV به دو دسته تقسیم می‌شوند: 

• نوع‌های با بالاترین خطر: نوع‌های با خطر بالا اغلب با بروز سرطان‌های مختلف مانند سرطان دهانه رحم، سرطان مجاری تنفسی علیه HPV و سرطان دهان و گلو همراه هستند. 
• نوع‌های با خطر کمتر: نوع‌های با خطر کمتر عموماً عللی ناشی از زگیل‌زدگی‌های اندام تناسلی و زگیل‌زدگی‌های پوستی را ایجاد می‌کنند. 

علائم زگیل تناسلی

نشانه‌های زگیل تناسلی، در افراد به شکلهای متفاوتی ظاهر می‌شوند، همچنین شدت آن وابسته هر فرد متغیر است. علائم عفونت HPV متناسب با نوع ویروس و منطقه آلوده شده متفاوت است و در بعضی موارد ممکن است بدون نشانه‌های قابل مشاهده باشند.

در صورتی که عفونت با نوع‌های با خطر بالا رخ دهد و بدون درمان باقی بماند، ممکن است در طول زمان بروز تغییرات غیرطبیعی در سلول‌ها و بافت‌های مبتلا شده و در نهایت به بروز سرطان منجر شود. برخی از علامت‌های رایج زگیل تناسلی عبارتند از: 

• قرمزی و تورم: قرمزی و تورم در ناحیه تناسلی، یکی از نشانه‌های اولیه زگیل تناسلی است. این قرمزی معمولاً در دور از زگیل‌ها و حفره‌های موجود در این مناطق قابل مشاهده است. 
• زگیل‌ها و حفره‌ها: بروز زگیل‌ها یا حفره‌های کوچک در مناطق تناسلی از علائم شایع زگیل تناسلی است. این زگیل‌ها، در هر قسمتی از ناحیه تناسلی، شامل آلت تناسلی خارجی، لبهای بیرونی و داخلی، کلیتوریس و محل اتصال لبهای داخلی (در اندام بانوان) دیده شوند. 
• خارش و سوزش: خارش و سوزش در ناحیه تناسلی از علائم متداول زگیل تناسلی است. این علائم ممکن است بسیار آزاردهنده و ناراحت کننده باشند و بیشتر در محدوده زگیل‌ها و حفره‌ها رخ می‌دهند. 
• درد: برخی از افراد، درد در ناحیه تناسلی را تجربه می‌کنند که معمولاً در هنگام ادرار کردن یا هنگام رابطه جنسی بیشتر می‌شود. 
• علائم عمومی: در برخی از موارد، علائم زگیل تناسلی ممکن است همراه با علائم عمومی مانند تب، خستگی و تنگی نفس باشد که این نشانه‌ها ممکن است نشان دهنده یک عفونت شدید‌تر باشند. 

علت ابتلا به زگیل تناسلی

عفونت با ویروس زگیل (HSV) منجر به بروز زگیل تناسلی می‌شود. این ویروس از طریق تماس مستقیم با پوست مبتلا به عفونت یا رابطه جنسی منتقل می‌شود. بیشتر موارد زگیل تناسلی ناشی از HSV-2 هستند، اما HSV-1 نیز می‌تواند عامل این بیماری باشد. عوامل کلی آن عبارت‌اند از:

• روابط جنسی: عمده‌ترین راه انتقال HPV، برقراری رابطه جنسی با فرد مبتلا به این ویروس است. 
• بلوغ زودرس: افرادی که در سنین جوانی به بلوغ جنسی می‌رسند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به HPV قرار می‌گیرند.
• عدم استفاده از روش‌های محافظتی: استفاده نکردن از کاندوم یا دیگر روش‌های محافظتی، در هنگام رابطه جنسی می‌تواند احتمال انتقال HPV را افزایش دهد. 
• ضعف سیستم ایمنی: افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت HPV هستند. 
• سیگار کشیدن: مطالعات نشان داده‌اند که سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع HPV را افزایش دهد. 
• عوامل موروثی: در برخی موارد، افراد ممکن است به دلایل ژنتیکی در معرض خطر ابتلا به HPV باشند.

درمان زگیل تناسلی

درمان زگیل تناسلی، شامل مصرف داروهای ضد ویروسی مثل آسیکلوویر یا والاسیکلوویر است که می‌توانند علائم را کاهش دهند و زمان بهبودی را کوتاهتر کنند. همچنین، تجویز ضد درد و مسکن‌های موضعی می‌تواند به کاهش درد و علائم مرتبط کمک کند. همچنین، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و تجویز درمان مناسب بسیار مهم است. درمان زگیل تناسلی، به روش‌های زیر امکان‌پذیر است: 

• مصرف داروهای ضد ویروسی
• مصرف مسکن‌ها
• واکسن‌ hpv
• روش‌های جراحی

مصرف داروهای ضد ویروسی

داروهای ضد ویروسی موضعی، برخی از داروهایی که برای درمان زگیل تناسلی HPV استفاده می‌شوند، شامل: ایمیکوار (Imiquimod)، پودوفیلوتوکسین (Podophyllotoxin) و پودوفیلین (Podophyllin) است. این داروها به طور مستقیم بر روی زگیل‌ها اعمال شده و به کنترل رشد و تخریب بافت زگیل تناسلی کمک می‌کنند. این داروها، باید توسط پزشک تجویز شوند و برای استفاده از آن باید دستورالعمل‌ها و نکات ایمنی را رعایت کرد.

مصرف مسکن‌ها

مصرف مسکن‌ها مانند: آسپرین، ایبوپروفن و لیدوکائین در کاهش درد و تسکین علائم زگیل تناسلی مفید هستند، این داروها نیز معمولاً به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. 

واکسن‌های hpv

واکسن‌های پاپیلوماویروس (HPV)، برای پیشگیری از عفونت‌های HPV و کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مرتبط با آن، توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) توصیه می‌شوند. این واکسن‌ها از طریق تزریق به بدن عمل می‌کنند و به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند تا آنتی‌بادی‌ها را برای مبارزه با عفونت HPV تولید کند.

روش‌های جراحی زگیل تناسلی

در برخی موارد، ممکن است نیاز به روش‌های جراحی، باشد. این روش‌ها عبارت‌اند از: 

استفاده از لیزر درمانی (Laser Therapy) 

لیزر درمانی، یکی از روش‌های موثر در درمان زگیل تناسلی HPV است. در این روش، دستگاه لیزر با قدرت و طول موج خاص برای تخریب بافت زگیل استفاده می‌شود. لیزر با تابش نور با قدرت بالا، بافت زگیل را تخریب می‌کند، به طوری که بافت سالم پیرامونی حفظ شده و آسیب به بافت اطراف کاهش می‌یابد. مزایای استفاده از لیزر درمانی شامل موارد زیر می‌شود: 

• کارایی بالا: لیزر درمانی به طور موثر بافت زگیل را تخریب می‌کند، همچنین علائم و عفونت HPV را کاهش می‌دهد. 
• دقت بالا: قابلیت کنترل دقیق محل و عمق تاثیر را دارد که به متخصص اجازه می‌دهد تا فقط بافت زگیل تخریب شود و بافت سالم اطراف آن آسیب نبیند. 
• دوره نقاهت کوتاه: لیزر درمانی معمولاً نسبت به جراحی دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد. 
• نداشتن خونریزی: یکی از مزیت‌های استفاده از لیزر درمانی، عدم نیاز به برش و خونریزی است. این موضوع باعث می‌شود لیزر درمانی مناسب‌ترین روش درمانی برای برخی افراد باشد. 

کریوتراپی (Cryotherapy) 

کرایوتراپی، شیوه درمانی برای زگیل تناسلی است که با استفاده از سرما، بافت زگیل تناسلی را تخریب می‌کند. در این شیوه، یک گاز یا ماده سرد مانند نیتروژن مایع (liquid nitrogen) بر روی بافت زگیل استفاده می‌شود تا بافت آن یخ بزند که موجب تخریب زگیل تناسلی می‌شود. مراحل مراحل این شیوه عبارتند از: 

1. آماده‌سازی: پزشک، قبل از اعمال کرایوتراپی، بافت زگیل را با استفاده از یک محلول ضدعفونی می‌کند. 
2. استفاده از سرما: پزشک با استفاده از ابزار مخصوص، مانند اپلیکاتور، نیتروژن مایع را بر روی بافت زگیل استفاده می‌کند. احتمال دارد بعد انجام این کار، بیمار در ناحیه زگیل احساس سرما و تورم موقتی داشته باشد. 
3. بازگشت به حالت طبیعی: پس از اعمال سرما، بافت زگیل به تدریج گرم شده و بافت مرده تخریب شده را رها می‌کند. پس از گذشت چند هفته بعد از کرایوتراپی، بافت سالم جدید رشد می‌کند.

استفاده از کرایوتراپی نیز مزیت‌هایی دارد که عبارتند از: 

• راحتی و سادگی: کرایوتراپی روشی ساده و غیر تهاجمی است که معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود. 
• دوران نقاهت کم: معمولا بعد از رادیوتراپی بیمار دوران نقاهت کوتاهی دارد؛ بیمار پس از چند هفته به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد. 
• کاهش علائم: کرایوتراپی می‌تواند علائم زگیل تناسلی مانند خارش، سوزش و خونریزی را بهبود بخشد. 

جراحی الکتروکوتر (Electrocautery) 

جراحی الکتروکوتر، یک روش برای درمان زگیل تناسلی است که در آن از جریان الکتریکی برای بریدن و از بین بردن بافت‌های زگیل استفاده می‌شود. این روش درمانی با استفاده از دستگاه الکتروکوتر، انجام می‌شود. مراحل اصلی جراحی الکتروکوتر شامل: 

1. آماده‌سازی: پزشک، قبل از جراحی بافت زگیل را با استفاده از یک محلول ضدعفونی می‌کند؛ برای کاهش علائم موضعی از مواد بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. 
2. بریدن بافت: پزشک از دستگاه الکتروکوتر، بر روی زگیل تناسلی از جریان الکتریکی استفاده می‌کند که این جریان الکتریکی باعث از بین رفتن و بریده شدن بافت زگیل می‌شود. 
3. بهبود بیمار: پس از جراحی، بافت زگیل که از بین رفته است به تدریج به حالت طبیعی بازمی‌گردد و بافت سالم جایگزین آن می‌شود. 

مزایای جراحی الکتروکوتر عبارتند از: 

• کنترل دقیق: الکتروکوتر مانند دیگر روش‌های ذکر شده به پزشک این امکان را می‌دهد تا زگیل تناسلی را با دقت و بدون آسیب رساندن به دیگر بافت‌های سالم بدن بردارد. 
• خونریزی کم: جراحی الکتروکوتر، به صورت کلی نسبت به سایر جراحی‌ها با خونریزی کمتری همراه است. 
• پایین بودن زمان بهبودی: معمولا زمان بهبودی بیمار، پس از جراحی الکتروکوتر کوتاه است و بیشتر افراد در عرض چند هفته به حالت طبیعی خود بازمی‌گردند. 

جراحی الکتریکی (Electrosurgery) 

جراحی الکتریکی (معمولا جراحی HF و RF نامیده می‌شود)، در ظاهر شباهت‌هایی با روش جراحی الکتروکوتر دارد. با این تفاوت که در این شیوه، از دستگاه مخصوص استفاده می‌شود. این دستگاه شامل یک الکترود مثبت و یک الکترود منفی است. الکترود مثبت به عنوان الکترود فعال استفاده می‌شود و بر بافت زگیل اعمال می‌شود، اما الکترود منفی به عنوان الکترود بازپخش کننده عمل می‌کند و به منطقه نزدیک بافت زگیل تناسلی قرار می‌گیرد. با اعمال جریان الکتریکی، بافت زگیل از بین می‌رود. 

مزایای جراحی جراحی HF و RF الکتریکی عبارتند از: 

• دقت بالا: جراحی‌های HF و RF به پزشک کمک می‌کند که با دقت بالا بافت مورد نظر را از بین ببرد، بدون اینکه آسیبی به بافت‌های اطراف آن وارد شود. 
• کنترل خونریزی: یکی از کاربردهای جراحی با جریان الکتریکی، از بین بردن خونریزی‌های شدید است، بنابراین، جراحی الکتریکی کمک می‌کند تا عروق ریز در منطقه جراحی مهار شده و از این طریق خونریزی را کاهش می‌دهد. 
• کوتاه بودن دوره نقاهت: عموماً مدت زمان نقاهت پس از جراحی الکتریکی کوتاه است بیشتر بیماران در این روش طی مدت چند هفته بهبود پیدا می‌کنند. 

لیزر CO2

لیزر، (Carbon Dioxide Laser) یکی از انواع مختلف لیزرهای استفاده شده در روش‌های جراحی و درمانی است. این لیزر از نور با طول موج بالا استفاده می‌کند که توسط گاز دی اکسید کربن تولید می‌شود. لیزر CO2 برای مجموعه‌ای از فرایندهای جراحی ضایعات پوستی (مانند زگیل تناسلی) و زیبایی پوست استفاده می‌شود. با استفاده از لیزر CO2، پزشکان و جراحان می‌توانند به طور دقیق بافت‌های مورد نظر را بریده و از بین ببرند. 

لیزر پالس دیودی (Pulsed Dye Laser) 

در لیزر پالس دیودی، از دیودهای نوری برای تولید نور لیزر استفاده می‌شود. این نوع لیزر برای برخی فرایندهای درمانی، رفع ضایعات پوستی مانند زگیل تناسلی و زیبایی پوست به کار می‌رود. با استفاده از این روش، پالس‌های نوری کوتاه با توان بالا ایجاد می‌شوند. این پالس‌ها به صورت متناوب و با فواصل زمانی کوتاه ارسال می‌شوند. این لیزرها از مزیت‌های فناوری نوری دیودی برخوردار هستند، از جمله این مزیت‌ها عبارت‌اند از: 

• ابعاد کوچک
• هزینه پایین
• بهره‌وری بالا

راه‌های پیشگیری از زگیل تناسلی

در ادامه روش‌های جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی را به اختصار توضیح می‌دهیم: 

استفاده از روش‌های محافظتی در روابط جنسی

استفاده از وسایل مانند کاندوم در هر بار رابطه جنسی می‌تواند خطر انتقال زگیل تناسلی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. استفاده از کاندوم، خطر انتقال زگیل تناسلی را به طور کامل از بین نمی‌برد، اما به شدت کاهش می‌دهد.

واکسیناسیون

استفاده از واکسن‌های HPV می‌تواند به شدت در کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های ویروس HPV و همچنین بروز سرطان‌های مرتبط با آن، مانند سرطان دهانه رحم، کمک کند. واکسن‌های HPV معمولاً به دو نوع کمپلت و ناکمپلت تقسیم می‌شوند و برای افراد جوان توصیه می‌شود تا قبل از برقراری رابطه جنسی و انتقال عفونت، واکسیناسیون را انجام دهند. 

رعایت بهداشت جنسی

استفاده از روش‌های موثر جلوگیری از انتقال عفونت‌های جنسی می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های ویروس HPV کمک کند.

اسکرینینگ منظم

برخی از نوع‌های HPV می‌توانند تغییرات غیرطبیعی در سلول‌ها و بافت‌های آلوده ایجاد کنند که در نهایت به بروز سرطان منجر می‌شود. برای تشخیص زودهنگام و درمان موثر این بیماری‌ها، ممکن است پزشک آزمایش‌های اسکرینینگ انجام دهد.

اطلاعات و آگاهی

داشتن اطلاعات کامل در مورد ویروس HPV، راه‌های انتقال و پیشگیری از عفونت‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیمات بهتری در خصوص بهداشت جنسی و محافظت از خودتان بگیرید. نکته مهم: باید توجه داشت که هیچ روش پیشگیری ۱۰۰٪ موثر نیست و عفونت‌های HPV همچنان ممکن است رخ دهند. اما با استفاده از راه‌های پیشگیری و اقدامات مناسب، می‌توانید خطر ابتلا به عفونت‌های ویروس HPV را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. این آگاهی‌ها عبارت‌اند از:

• اجتناب از رابطه جنسی با افراد مشکوک به عفونت: از روابط جنسی با افرادی که علائم زگیل تناسلی دارند، خودداری کنید. 
• اجتناب از تماس مستقیم با زگیل‌ها: اگر فردی در ناحیه تناسلی زگیل‌های قابل مشاهده دارد، باید از تماس مستقیم با زگیل‌ها خودداری کند، زیرا ویروس زگیل می‌تواند از طریق تماس مستقیم، به پوست سالم منتقل شود. 
• رعایت بهداشت شخصی: رعایت بهداشت شخصی و شستشوی منظم ناحیه تناسلی با آب و صابون می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به زگیل تناسلی کمک کند.
• عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی: از استفاده مشترک وسایل شخصی مانند: حوله، لباس زیر و سایر وسایل بهداشتی با دیگران خودداری کنید. 
• آگاهی از وضعیت عفونتی: در صورتی که شما یا همسرتان تاریخچه عفونت زگیل تناسلی دارید، بهتر است از وضعیت عفونتی خود آگاهی داشته باشید .

کلام پایانی

زگیل تناسلی یک بیماری جنسی است که از طریق تماس مستقیم با پوست مبتلا به ویروس زگیل، قابل انتقال است. انتظار می‌رود با مطالعه این مطلب با تمام نکات مورد نیاز در مورد زگیل تناسلی آشنا شده باشید.