رسیدن به اوج لذت جنسی یا ارگاسم، بخش طبیعی و مهمی از تجربه جنسی سالم است. با این حال، تعداد زیادی از افراد مخصوصا زنان در تجربه این مرحله دچار مشکل هستند، بدون اینکه بدانند با نوعی اختلال جنسی به نام اختلال ارگاسم مواجه‌اند. این مشکل می‌تواند باعث نارضایتی جنسی، کاهش اعتماد به نفس، و حتی آسیب به رابطه عاطفی بین زوج‌ها شود. اختلال ارگاسم (Orgasmic Disorder) از مشکلات روان‌شناختی مثل اضطراب و تجربه‌های جنسی منفی تا اختلالات هورمونی، بیماری‌های زمینه‌ای یا ناهماهنگی در روابط زناشویی می‌تواند ریشه در عوامل مختلفی داشته باشد.

نکته مهم این است که این مشکل، با تشخیص و درمان صحیح، کاملا قابل مدیریت و درمان است. اگر شما یا شریک زندگی‌تان با چنین چالشی مواجه هستید، اولین قدم، آگاهی و اقدام است. در این مسیر، مشاوره با یک متخصص اختلالات جنسی باتجربه می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. دکتر محمدرضا جعفری با سابقه‌ای قابل‌توجه در درمان مشکلات جنسی و مشاوره زوجین، یکی از چهره‌های معتبر در این حوزه است که رویکردی علمی، دقیق و بدون قضاوت را در پیش گرفته است.

آنورگاسمی چیست؟

آنورگاسمی (Anorgasmia) یا اختلال در رسیدن به ارگاسم، یکی از رایج‌ترین انواع اختلالات جنسی است که در آن فرد با وجود تحریک جنسی کافی، قادر به رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) نیست، یا این فرآیند با تاخیر زیادی اتفاق می‌افتد. این اختلال می‌تواند در زنان یا مردان رخ دهد، اما در زنان شیوع بیشتری دارد. خوشبختانه امروزه پزشکان راه‌های درمانی مختلفی برای این مشکل پیدا کرده‌اند که می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در آن داشته باشد. به همین دلیل باید به پزشکی متخصص و باتجربه برای درمان اختلال ارگاسم مراجعه کنید. 

انواع آنورگاسمی

آنورگاسمی یا ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی، بسته به الگوی بروز و شرایط فردی، به چند دسته تقسیم می‌شود. شناخت دقیق انواع آنورگاسمی به پزشک یا درمانگر کمک می‌کند تا مسیر درمانی موثرتر و شخصی‌سازی‌شده‌تری را ارائه دهد. انواع آنورگاسمی که وجود دارد و می‌توان به آن اشاره کرده شامل:

آنورگاسمی اولیه (Primary Anorgasmia)

یکی از انواع اختلالات جنسی در زنان آنورگاسمی اولیه است که در آن، فرد هرگز تجربه ارگاسم یا اوج لذت جنسی نداشته است. چه در رابطه جنسی، چه در خودارضایی یا هر نوع تحریک جنسی دیگر. این نوع اختلال معمولا از دوران نوجوانی یا جوانی همراه فرد بوده و حتی با وجود تحریک کافی، میل جنسی طبیعی یا رابطه جنسی فعال، فرد به ارگاسم نمی‌رسد. ناتوانی کامل در رسیدن به ارگاسم در تمام موقعیت‌ها، تجربه رابطه جنسی بدون اوج لذت یا تخلیه جنسی، احساس ناکامی یا بی‌احساسی در حین یا بعد از رابطه و گاهی همراه با اضطراب، شرم یا بی‌میلی به رابطه جنسی از علائم این نوع اختلال هستند که در صورت مشاهده برای درمان آن باید راهی را پیدا کنید.

آنورگاسمی ثانویه (Secondary Anorgasmia)

آنورگاسمی ثانویه نوعی اختلال در عملکرد جنسی است که در آن، فرد قبلا تجربه ارگاسم داشته اما در حال حاضر دیگر قادر به رسیدن به اوج لذت جنسی نیست. این نوع اختلال بعد از یک دوره زندگی جنسی طبیعی اتفاق می‌افتد و به‌صورت ناگهانی یا تدریجی بروز کند. برخلاف آنورگاسمی اولیه، که از ابتدا وجود دارد، آنورگاسمی ثانویه نشانه‌ای است از تغییر یا اختلالی جدید در بدن، ذهن یا رابطه جنسی فرد است. برخی از مهم‌ترین علائم آنورگاسمی ثانویه عبارتند از:

• از دست دادن توانایی تجربه ارگاسم پس از دوره‌ای از عملکرد طبیعی
• تاخیر شدید یا ناتوانی کامل در رسیدن به ارگاسم
• کاهش لذت جنسی با وجود تحریک کافی
• احساس ناکامی، استرس یا کاهش میل جنسی
• گاهی همراه با کاهش میل یا مشکلات دیگر مثل خشکی واژن یا اختلال نعوظ

آنورگاسمی موقعیتی (Situational Anorgasmia)

آنورگاسمی موقعیتی، زمانی ایجاد می‌شود که فرد فقط در شرایط خاص یا موقعیت‌های خاص قادر به رسیدن به ارگاسم نیست. بر خلاف آنورگاسمی کامل، که در تمام شرایط فرد دچار ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی است، در آنورگاسمی موقعیتی فرد در بعضی شرایط خاص ارگاسم را تجربه می‌کند و در برخی از شرایط تجربه نمی‌کند. در این نوع اختلال ممکن است خانومی هنگام خودارضایی به ارگاسم برسد اما در رابطه با شریک جنسی این اتفاق رخ ندهد و یا مردی فقط با برخی از پوزیشن‌ها یا نوع خاصی از تحریک قادر به رسیدن به ارگاسم است. بعضی از افراد نیز دچار ناتوانی در ارگاسم فقط در محیط‌های خاص (مثلا هنگام سفر، استرس کاری، یا نبود حریم خصوصی) می‌شوند.

آنورگاسمی مطلق یا کامل (Total Anorgasmia)

آنورگاسمی کامل یا مطلق (Total Anorgasmia) شدیدترین نوع اختلال ارگاسم است. در این حالت، فرد هیچ‌گاه و در هیچ شرایطی، حتی با تحریک فیزیکی شدید یا خودارضایی، قادر به رسیدن به ارگاسم نیست. این اختلال می‌تواند از ابتدا وجود داشته باشد (نوع اولیه) یا در نتیجه عوامل مختلف جسمی یا روانی به‌صورت ثانویه ایجاد شود. آنورگاسمی کامل معمولا نشانه‌ی وجود یک اختلال عمیق‌تر جسمانی، عصبی یا روان‌شناختی است و نیاز به ارزیابی تخصصی فوری دارد.

علت بیماری اختلال ارگاسم در زنان و مردان

اختلال ارگاسم در مردان و زنان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. به همین دلیل برای یافتن بهترین روش درمانی نیاز است تا بتوانیم علت اصلی و یا دلیل اختلال ارگاسم را شناسایی کنیم. معمولا داشتن اضطراب و استرس در مردان و زنان می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل اختلال در ارگاسم باشد. همچنین افسردگی یا احساس شرم و گناه از رابطه جنسی نیز در این مشکل تاثیر منفی داشته باشد. در ادامه با مهم‌ترین دلایل آنورگاسمی آشنا خواهید شد که شامل:

• سابقه سوءاستفاده یا آزار جنسی
• روابط سرد یا بدون صمیمیت با شریک جنسی
• تربیت سخت‌گیرانه یا باورهای منفی درباره لذت جنسی
• مشکلات هورمونی (کاهش استروژن، یائسگی)
• بیماری‌هایی مانند دیابت، ام‌اس (MS) یا کم‌کاری تیروئید
• درد هنگام رابطه جنسی (واژینیسموس، خشکی واژن)
• اختلالات عصبی یا مشکلات در گردش خون
• مصرف داروهای ضدافسردگی (SSRIs)، ضد اضطراب، ضد فشار خون
• عوارض جانبی قرص‌های جلوگیری از بارداری
• درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی یا جراحی‌های لگنی
• ناآشنایی با بدن خود و عدم شناخت نواحی حساس
• فقدان آموزش جنسی صحیح
• نبود ارتباط موثر با شریک در مورد نیازهای جنسی
• فشارهای شغلی یا خانوادگی
• احساس عدم جذابیت یا کاهش اعتماد به نفس
• آسیب‌های نخاعی یا اختلالات عصبی
• مشکلات در پروستات یا مجاری ادراری در مردان
• سوءمصرف الکل، سیگار، مواد مخدر
• تحریک ناکافی یا تحریک یکنواخت
• روابط جنسی بی‌کیفیت، سطحی یا بدون پیش‌نوازی
• وابستگی به خودارضایی با سبک خاص تحریک (موقعیتی بودن ارگاسم)

علائم اختلال ارگاسم

اختلال ارگاسم معمولا خود را با ناتوانی یا دشواری در رسیدن به ارگاسم (اوج لذت جنسی) نشان می‌دهد. این اختلال می‌تواند به‌طور کامل یا موقعیتی بروز کند، یعنی فرد در برخی شرایط ارگاسم را تجربه می‌کند و در برخی دیگر از شرایط نمی‌توانند به ارگاسم برسند. در ادامه، مهم‌ترین علائم اختلال ارگاسم را به‌صورت تفکیکی برای زنان و مردان نوشته شده است را می‌توانید بخوانید: 

علائم اختلال ارگاسم در زنان

اختلال ارگاسم در زنان می‌تواند با علائم مختلفی ایجاد شود. ناتوانی مداوم در رسیدن به ارگاسم با وجود تحریک فیزیکی یا روانی کافی، تاخیر غیرطبیعی در رسیدن به ارگاسم، احساس ناامیدی، نارضایتی یا ناکامی پس از رابطه جنسی، کاهش میل یا تمایل به رابطه جنسی به‌دلیل تجربه‌های ناموفق گذشته، قطع ارتباط عاطفی یا فیزیکی با شریک جنسی به مرور زمان، تجربه ارگاسم فقط در شرایط خاص (مثلا فقط در خودارضایی، نه در رابطه با شریک) می‌تواند از علائم مهم اختلال ارگاسم در خانم‌ها باشد. 

علائم اختلال ارگاسم در مردان

علائم اختلال ارگاسم در مردان نیز در برخی از موارد به خانم‌ها شباهت دارد. وجود یکی از این علائم به‌تنهایی به‌معنای اختلال ارگاسم نیست. اما اگر این نشانه‌ها به‌صورت مکرر و طولانی‌مدت در روابط جنسی تکرار شوند و باعث نارضایتی فرد یا شریک جنسی شوند، نشانه‌ای از وجود یک اختلال جنسی محسوب می‌شود که نیاز به بررسی تخصصی دارد. برخی از مهم‌ترین علائم اختلال ارگاسم در مردان شامل:

• عدم انزال یا دیر انزالی با وجود تحریک جنسی کامل
• ناتوانی در رسیدن به ارگاسم حتی با نعوظ کامل و رابطه طولانی
• کاهش اعتماد به نفس و ایجاد اضطراب عملکرد جنسی
• تجربه ارگاسم فقط در خودارضایی و نه در رابطه واقعی
• احساس خستگی یا بی‌تفاوتی جنسی بدون لذت کافی
• نارضایتی شریک جنسی و اثرات منفی بر رابطه عاطفی
• اجتناب از رابطه جنسی به‌دلیل ترس از تکرار تجربه‌های ناخوشایند
• فشار روانی، خجالت یا ترس از قضاوت شریک جنسی
• فاصله گرفتن عاطفی یا شروع تنش‌های زناشویی

تشخیص اختلال ارگاسم

تشخیص اختلال ارگاسم (Anorgasmia) فراتر از یک گفتگوی ساده درباره‌ی رابطه جنسی است. زیرا این اختلال می‌تواند ریشه در عوامل جسمی، روانی، دارویی یا رابطه‌ای داشته باشد، فرآیند تشخیص آن نیازمند بررسی‌های چندجانبه و تخصصی است. تشخیص صحیح، اولین و مهم‌ترین گام برای شروع درمان موثر است. در اولین جلسه، پزشک یا سکس‌تراپیست از فرد درباره سوالاتی درباره سابقه تجربه ارگاسم، زمان شروع مشکل و کیفیت روابط جنسی و عاطفی با شریک جنسی می‌پرسد. برای رد یا تایید دلایل فیزیولوژیکی، پزشک معاینات یا آزمایش‌های هورمونی و موارد دیگر را انجام می‌دهد. همچنین بررسی می‌کند که آیا داروهای ضدافسردگی‌، داروهای فشار خون، قرص‌های ضدبارداری یا مواد مخدر و الکل در بروز اختلال نقش داشته‌اند یا نه. همچنین عادت‌های سبک زندگی مانند بی‌تحرکی، تغذیه نامناسب، کم‌خوابی یا استرس مداوم بررسی می‌شود.

گاهی ریشه اصلی اختلال ارگاسم در نبود صمیمیت، نارضایتی، عدم مهارت‌های ارتباطی یا جنسی بین زوجین است. بنابراین جلسات زوج‌درمانی یا سکس‌تراپی مشترک، آموزش تکنیک‌های تحریک متقابل و بررسی فانتزی‌ها، ترجیحات و انتظارات جنسی می‌توانند بخشی از فرآیند تشخیص باشند. اختلال ارگاسم یک تشخیص خودسرانه نیست. اینکه فرد صرفا دیرتر به ارگاسم برسد یا همیشه در رابطه جنسی ارگاسم را تجربه نکند، لزوما به معنای اختلال نیست و زمانی تشخیص داده می‌شود که مشکل به شکل مداوم یا تکرارشونده رخ دهد و باعث نارضایتی، استرس یا آسیب به رابطه شود.

بیشتر بخوانید: درمان اختلال نعوظ با prp چگونه است؟

راه‌های درمان اختلال ارگاسم

اگرچه اختلال ارگاسم برای بسیاری از افراد نگران‌کننده است، اما در بیشتر موارد قابل درمان است و بسته به علت زمینه‌ای (روانی، جسمی، دارویی، یا رابطه‌ای) و عوامل دیگر می‌تواند درمان متفاوتی داشته باشد و به صورت چندجانبه و شخصی‌سازی‌شده انجام شود. در ادامه، موثرترین راه‌های درمان اختلال ارگاسم را معرفی می‌کنیم:

روان‌درمانی و سکس‌تراپی (Sex Therapy)

یکی از موثرترین و رایج‌ترین روش‌ها برای درمان آنورگاسمی، مراجعه به روان‌شناس یا سکس‌تراپیست متخصص در اختلالات جنسی است. در جلسات درمانی ریشه‌های روان‌شناختی (مانند اضطراب، ترس، شرم، خاطرات منفی جنسی) بررسی می‌شود و آموزش‌هایی برای شناخت بهتر بدن، تحریک جنسی و ابراز خواسته‌های جنسی داده می‌شود. زوج‌درمانی برای بهبود ارتباط عاطفی و جنسی در دستور کار قرار می‌گیرد. سکس‌تراپی مخصوصا در زنان با اختلال اولیه ارگاسم (که هرگز ارگاسم نداشته‌اند)، نتایج بسیار خوبی دارد.

اصلاح داروها و بررسی پزشکی

برخی داروها، به‌خصوص ضدافسردگی‌ها، داروهای ضد اضطراب و قرص‌های ضدبارداری، باعث کاهش میل جنسی یا ناتوانی در ارگاسم شوند. در این موارد پزشک دارو را تغییر می‌دهد یا دوز آن را کاهش می‌دهد. معاینات پزشکی برای بررسی مشکلات عصبی، هورمونی یا بیماری‌هایی مثل دیابت، ام‌اس و مشکلات تیروئید انجام می‌شود.

درمان‌های هورمونی (در صورت لزوم)

در زنانی که دچار کاهش استروژن یا یائسگی شده‌اند، یا در مردانی که تستوسترون پایین دارند، ممکن است پزشک درمان جایگزینی هورمونی را پیشنهاد دهد. با کمک درمان‌های هورمونی میل جنسی و جریان خون در نواحی جنسی بهبود و افزایش پیدا می‌کند و توانایی رسیدن به ارگاسم مجدد باز می‌گردد. این روش فقط باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.

 آموزش جنسی و افزایش آگاهی

در بسیاری از موارد، ناآگاهی از آناتومی بدن، نحوه تحریک مناسب یا باورهای محدودکننده، مانع رسیدن به ارگاسم می‌شود. شناخت نواحی حساس بدن (مثل کلیتوریس در زنان یا پرینه در مردان، استفاده از روش‌های پیش‌نوازی و تحریک تدریجی، تمرین تکنیک‌های ذهن‌آگاهی در رابطه جنسی و آموزش به زوجین برای گفت‌وگوی باز و بدون قضاوت در مورد نیازهای جنسی از مهم‌ترین روش‌های درمان این نوع از اختلال جنسی است. 

تمرین‌های فیزیکی و عضلانی

برخی تمرین‌ها به تقویت عضلات لگن و افزایش حس در ناحیه تناسلی کمک می‌کنند. این تمرینات اگر به صورت اصولی و درست انجام شود می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در درمان اختلال ارگاسم داشته باشد. تمرین‌های کگل (Kegel) برای تقویت عضلات کف لگن، یوگا و ورزش‌های افزایش‌دهنده گردش خون و ماساژ درمانی برای کاهش تنش‌های عضلانی بسیار موثر و مفید هستند. 

استفاده از ابزارهای کمک‌درمانی (در موارد خاص)

پزشک یا سکس‌تراپیست در برخی از شرایط استفاده از ابزارهای جنسی مثل ویبراتورها یا دستگاه‌های تحریک‌کننده الکتریکی را پیشنهاد می‌دهد. این ابزارها می‌توانند کمک کنند فرد راحت‌تر بدن خود را بشناسد، تحریک کافی و متفاوتی ایجاد کنند و ترس یا اضطراب ناشی از رابطه را کاهش دهند. البته قبل از استفاده از ابزارهای کمکی باید علت و علائم اختلال ارگاسم در فرد به طور کامل مشخص شود.

بهبود کیفیت رابطه جنسی با شریک زندگی

اختلال ارگاسم می‌تواند ریشه در ارتباط سرد یا غیرصمیمی با شریک جنسی داشته باشد. گفت‌وگوی صادقانه درباره‌ی نیازها، فانتزی‌ها و لذت‌ها، تغییر در سبک رابطه جنسی (محیط، زمان، روش تحریک)، افزایش صمیمیت فیزیکی و عاطفی خارج از رابطه جنسی و رفتن به جلسات زوج‌درمانی می‌تواند کیفیت رابطه را بهبود ببخشد. دکتر محمدرضا جعفری، متخصص اختلالات جنسی، با بهره‌گیری از جدیدترین متدهای، پزشکی و مشاوره زوج‌ها، به بسیاری از زنان و مردان کمک کرده تا مشکل ارگاسم را پشت سر بگذارند و دوباره به کیفیت بالای زندگی جنسی و زناشویی برسند.

بیشتر بخوانید: درمان ناباروری مردان

روش‌های پیشگیری 

اختلال ارگاسم (آنورگاسمی)، چه در زنان و چه در مردان، می‌تواند به روابط عاطفی، اعتماد به نفس و سلامت روان آسیب جدی وارد کند. اما خبر خوب این است که در بسیاری از موارد، می‌توان با سبک زندگی سالم، آموزش جنسی صحیح و توجه به رابطه عاطفی، از بروز این اختلال پیشگیری کرد. یکی از اصلی‌ترین عوامل پیشگیری از اختلال ارگاسم، داشتن اطلاعات درست درباره رابطه جنسی، آناتومی بدن و نحوه تجربه لذت جنسی است. یادگیری درباره نواحی حساس بدن مانند کلیتوریس، نقطه G و  آشنایی با چرخه پاسخ جنسی در زنان و مردان می‌تواند تا حد زیادی از این مشکل جلوگیری کند. در ادامه با مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از اختلال ارگاسم آشنا خواهید شد:

راه‌های پیشگیری از ارگاسم	توضیحات
تقویت صمیمیت عاطفی بین زوجین	رابطه جنسی سالم و رضایت‌بخش نیازمند وجود اعتماد، صمیمیت و ارتباط موثر است. بسیاری از مشکلات ارگاسم ناشی از سردی عاطفی، تنش، یا نارضایتی در رابطه است.
مدیریت استرس و سلامت روان	اضطراب، افسردگی، خستگی ذهنی یا فشارهای کاری می‌توانند توانایی بدن در پاسخ به تحریک جنسی را کاهش دهند.
خواب کافی و منظم	تمرین‌های آرام‌سازی مثل تنفس عمیق، یوگا یا مدیتیشن مراجعه به روان‌درمانگر در صورت نیاز می‌تواند موثر باشد.
مراقبت از سلامت جسمانی و هورمونی	بررسی منظم وضعیت هورمونی، درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا اختلالات تیروئید و مشورت با پزشک پیش از مصرف داروهایی مانند ضدافسردگی‌ها از این مشکل جلوگیری می‌کند.
انجام تمرین‌های عضلانی و بدنی	تمرین‌های کگل (Kegel) برای تقویت عضلات واژن یا پرینه، ورزش منظم برای افزایش انرژی جنسی حرکات کششی یا یوگا برای بهبود انعطاف‌پذیری و گردش خون
ایجاد تنوع و کیفیت در رابطه جنسی	استفاده از روش‌های مختلف تحریک (لمس، ماساژ، فانتزی‌های سالم)، اهمیت دادن به پیش‌نوازی (قبل از دخول) و توجه به ترجیحات و نیازهای جنسی شریک زندگی
ترک یا کنترل مصرف مواد مضر	ترک یا کاهش مصرف سیگار و الکل و پرهیز از داروهای بدون تجویز پزشک که ممکن است عملکرد جنسی را مختل کنند.

کلام پایانی

اختلال ارگاسم، مشکلی پنهان اما رایج است که می‌تواند رابطه زناشویی را دچار سردی و فاصله عاطفی کند. ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی همیشه به معنای ناتوانی دائمی نیست؛ بلکه در بسیاری از موارد، با درمان تخصصی و مشاوره صحیح قابل حل است. اگر شما یا شریک‌تان با مشکل ارگاسم مواجه هستید، بهتر است این موضوع را جدی بگیرید و برای درمان، از کمک یک متخصص با تجربه بهره‌مند شوید. دکتر محمدرضا جعفری، با رویکرد علمی، بدون قضاوت و کاملا محرمانه، آماده است تا شما را در مسیر بازیابی سلامت جنسی، افزایش رضایت زناشویی و بازگشت به یک رابطه پرشور و لذت‌بخش همراهی کند. برای رزرو وقت مشاوره حضوری همین حالا اقدام کنید و اولین قدم را برای یک زندگی جنسی سالم و رضایت‌بخش بردارید.

سوالات متداول