بیماری پلاک پیرونی: از شناخت تا درمان

بیماری پلاک پیرونی (Peyronie’s Disease) یک اختلال شایع در مردان است که بسیاری از افراد به دلایل مختلف، از جمله شرم و نداشتن اطلاعات کافی، از صحبت کردن در مورد آن اجتناب می‌کنند. این بیماری که با انحنای غیر طبیعی و دردناک آلت تناسلی همراه است بر عملکرد جنسی و کیفیت زندگی و روابط عاطفی بیمار تأثیر می‌گذارد. این مشکل به مرور زمان باعث کاهش اعتماد به نفس و بروز استرس روانی در بیمار می‌شود. این بیماری قابل درمان است؛ به شرطی که فرد با آگاهی کامل و به موقع به پزشک متخصص مراجعه کند و از مشاوره‌های لازم بهره‌مند شود. در این مقاله علل، علائم و روش‌های درمانی این بیماری را بررسی می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

پلاک پیرونی

بیماری پلاک پیرونی چیست؟

بیماری پلاک پیرونی یا کج شدن آلت تناسلی (Peyronie’s Disease) یک اختلال نسبتاً شایع در دستگاه تناسلی مردان است که منجر به تشکیل بافت اسکار یا پلاک فیبروتیک در بخش‌هایی از آلت تناسلی می‌شود. این پلاک‌ها باعث می‌شوند که آلت تناسلی در حالت نعوظ به طور غیرطبیعی خمیده یا منحنی شود. در برخی موارد، این انحنا خفیف است و مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در موارد شدیدتر، با درد و کاهش عملکرد جنسی همراه است و حتی منجر به ناتوانی در برقراری رابطه جنسی می‌شود.
علت دقیق کجی آلت تناسلی به‌ طور کامل مشخص نیست، اما معمولا این بیماری در نتیجه آسیب دیدگی‌های کوچک و مکرر در حین رابطه جنسی یا عفونت آلت تناسلی ایجاد می‌شود. بدن در پاسخ به این آسیب‌ها، به تولید بیش از حد کلاژن و تشکیل بافت اسکار می‌پردازد که باعث سفتی و تغییر شکل آلت می‌شود. عوامل ژنتیکی و برخی شرایط پزشکی مانند دیابت یا فشار خون بالا نیز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.
بیماری پیرونی در برخی مواقع به تدریج پیشرفت می‌کند و با علائمی مانند درد در هنگام نعوظ، وجود توده یا سفت شدن بافت زیر پوست آلت، کوتاه شدن آلت تناسلی و انحنای غیرطبیعی آن همراه می‌شود. درمان این بیماری بسته به شدت و نوع علائم متفاوت است و شامل روش‌های دارویی، تزریقی، و در موارد پیشرفته، جراحی می‌شود. هدف اصلی درمان، بهبود عملکرد جنسی، کاهش درد و اصلاح انحنای آلت است.

حدود ۱۶ تا ۲۰ درصد از مردان مبتلا به بیماری پیرونی به اشکال دیگر فیبروز یا پلاک‌ها مبتلا می‌شوند. یک مثال رایج، انقباض دوپویترن است؛ کوتاه شدن بافت همبند کف دست، که باعث می‌شود یک یا چند انگشت شروع به بسته شدن کنند. 

علائم بیماری پلاک پیرونی

علائم بیماری پیرونی در هر فرد متفاوت است و احتمال دارد این نشانه‌ها به سرعت یا در طی یک دوره زمانی طولانی ایجاد شوند. درد ناشی از این بیماری به مرور زمان کاهش می‌یابد، اما خم شدن آلت تناسلی عوارضی جدی برای شما ایجاد می‌کند. اگر در آلت تناسلی خود خمیدگی بیشتر از ۳۰ درجه داشته باشید، باعث دردناک شدن یا غیر ممکن شدن برقراری رابطه جنسی می‌شود. علامت اولیه این بیماری انحنا یا خمیدگی در آلت تناسلی است. همچنین ممکن است بتوانید بافت اسکار را زیر پوست احساس کنید، سایر علائم بیماری پیرونی عبارتند از:

  • کوتاه شدن طول آلت تناسلی
  • باریک یا نازک شدن قطر آلت تناسلی
  • وجود توده در آلت تناسلی
  • نعوظ دردناک
  • نعوظ نرم
  • مشکل در برقراری رابطه جنسی
  • درد هنگام رابطه جنسی (دیسپارونی)

علت ابتلا به بیماری پلاک پیرونی

علت دقیق پلاک پیرونی هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما محققان معتقدند که این بیماری معمولاً در نتیجه آسیب‌های کوچک یا مکرر به آلت تناسلی در حالت نعوظ ایجاد می‌شود. این آسیب‌ها در اثر خم شدن غیرطبیعی آلت در حین رابطه جنسی یا به دنبال ضربه‌های دیگر رخ می‌دهند. بدن در پاسخ به این آسیب‌ها، بافت اسکار (پلاک فیبروتیک) تولید می‌کند که به مرور زمان باعث سفتی، انحنا و تغییر شکل آلت می‌شود. جالب است که اکثر افراد مبتلا به بیماری پیرونی، حادثه مشخصی را به‌خاطر نمی‌آورند و این تغییرات معمولا ناشی از آسیب‌های کوچک است که در طول زمان ایجاد شده‌اند. با این حال، همه افرادی که دچار آسیب به آلت تناسلی می‌شوند، به بیماری پیرونی مبتلا نمی‌شوند. این وضعیت نشان می‌دهد که امکان دارد عوامل دیگری نیز در بروز این بیماری نقش داشته باشند، دیگر علت‌های احتمالی این بیماری عبارتند از: 

  • ژنتیک: سابقه خانوادگی خطر ابتلا به بیماری پیرونی را افزایش می‌دهد، که نشان‌دهنده نقش عوامل ژنتیکی در این بیماری است. 
  • اختلالات بافت همبند: برخی افراد ناهنجاری‌های ژنتیکی در تولید کلاژن (پروتئین بافت همبند) دارند که آن‌ها را مستعد تولید بافت اسکار بیش از حد در پاسخ به آسیب‌های کوچک می‌کند. 
  • عوامل خودایمنی: در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم حمله کند و منجر به تشکیل پلاک‌های فیبروزی می‌شود. 
  • عفونت: در موارد نادر، عفونت‌های آلت تناسلی نیز منجر به بروز التهاب و تشکیل پلاک‌های فیبروزی می‌شوند.
جراحی بیماری پلاک پیرونی

عوامل خطر بیماری پلاک پیرونی

به صورت کلی تمام مردان احتمال دارد دچار کجی آلت تناسلی یا همان پلاک پیرونی شوند. با این حال، برخی از عوامل وجود دارند که خطر کج یا خمیده شدن آلت تناسلی را افزایش می‌دهند. این عوامل عبارتند از: 

  • سن: ​با افزایش سن احتمال ابتلا به بیماری پیرونی بیشتر است. در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد بین ۴۰ تا ۷۰ سال رخ می‌دهد. 
  • ژنتیک: اگر یکی از اعضای خانواده مانند پدر یا برادرتان به بیماری پیرونی مبتلا باشد، خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری پیرونی وجود دارد. 
  • اختلالات بافت همبند: اختلالاتی مانند: انقباض دوپویترن، فاسیای کف پا و اسکلرودرمی نیز از جمله شرایطی هستند که خطر کجی آلت را به همراه دارند. 
  • اختلال نعوظ (ED): افراد مبتلا به ED مرتبط با دیابت چهار تا پنج برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پیرونی هستند. 
  • سرطان پروستات: درمان‌های جراحی سرطان پروستات خطر ابتلا به بیماری پیرونی را افزایش می‌دهند. 
  • بیماری‌های خود ایمنی: در افرادی که بیماری خود ایمنی مانند لوپوس دارند، احتمال ابتلا به بیماری پیرونی بیشتر است.

عوارض بیماری پلاک پیرونی 

بیماری پلاک پیرونی علاوه بر تاثیرات فیزیکی، پیامدهای روانی و احساسی زیادی برای افراد به همراه دارد. تغییرات در ظاهر و عملکرد آلت تناسلی باعث می‌شود بسیاری از مردان دچار احساس شرم، ناراحتی و کاهش اعتماد به نفس شوند. بنابراین این بیماری منجر به بروز افسردگی و اضطراب شود. علاوه بر این، ترس از طرد شدن یا ناتوانی در برقراری روابط صمیمی، روابط شخصی و عاطفی بیمار را تحت تأثیر قرار می‌دهد و منجر به انزوا می‌شود. به صورت کلی عوارض این بیماری عبارتند از: 

  • افسردگی
  • اضطراب
  • احساس شرم
  • کاهش عزت نفس 
  • ترس از طرد شدن 
  • اختلال نعوظ 
  • کوچک شدن آلت تناسلی

تشخیص بیماری پلاک پیرونی 

بیماری پلاک پیرونی (Peyronie’s Disease) یک اختلال است که در آن بافت فیبروزی (پلاک) در دیواره آلت تناسلی ایجاد می‌شود و منجر به انحراف، کجی یا اختلال در نعوظ می‌شود. تشخیص کجی آلت تناسلی معمولاً توسط یک متخصص اورولوژی و با استفاده از معاینه فیزیکی و ارزیابی بالینی و برخی روش‌های تشخیصی دیگر انجام می‌شود. مراحل اصلی تشخیص این بیماری عبارتند از: 

  • معاینه بالینی: پزشک با انجام معاینه فیزیکی، آلت تناسلی را در حالت استراحت بررسی می‌کند. در این معاینه، پزشک به دنبال وجود هرگونه سفتی یا پلاک در بافت زیرین پوست آلت می‌گردد. همچنین، انحنای آلت و میزان آن در حالت نعوظ نیز بررسی می‌شود. 
  • سابقه پزشکی: پزشک سوالاتی در مورد سابقه رابطه جنسی، وقوع درد در هنگام نعوظ، تغییرات در ظاهر آلت و مشکلات جنسی می‌پرسد. این اطلاعات به شناسایی عوامل احتمالی موثر بر بروز بیماری کمک می‌کند. 
  • تست نعوظ القایی: در مواردی که انحنای آلت به راحتی قابل مشاهده نیست، پزشک از داروهای تزریقی برای ایجاد نعوظ مصنوعی استفاده می‌کند تا بتواند تغییرات در آلت تناسلی را به‌طور دقیق‌تر ارزیابی کند. 

آزمایشات تشخیصی بیماری پیرونی

پزشک برای کمک به تشخیص پلاک پیرونی، معاینه سونوگرافی داپلر دوپلکس آلت تناسلی را توصیه کند. سونوگرافی یکی از مهم‌ترین روش‌های تصویربرداری در تشخیص پلاک پیرونی است. این روش به پزشک امکان می‌دهد تا محل دقیق پلاک‌ها، ضخامت آن‌ها، و هرگونه اختلال در جریان خون آلت تناسلی را تشخیص دهد. همچنین، سونوگرافی در ارزیابی میزان کلسیمی شدن پلاک‌ها و شدت بیماری مفید است.

درمان پلاک پیرونی

درمان بیماری پیرونی

هیچ روش درمانی قطعی برای رفع بیماری پیرونی وجود ندارد که برای همه افراد مناسب باشد. در واقع، اگر بیماری پیرونی فقط باعث ایجاد انحنای خفیف در آلت تناسلی شما شود و تأثیری بر عملکرد جنسی یا درد نداشته باشد، معمولا نیازی به درمان ندارد. با این حال، برای موارد شدیدتر، روش‌های مختلفی برای درمان و کاهش علائم این بیماری وجود دارد که عبارتند از: 

  • تراکشن‌تراپی (کشش درمانی) 
  • دارودرمانی
  • عمل جراحی

تراکشن‌تراپی (کشش درمانی) 

کشش درمانی شامل استفاده از دستگاه‌های خارجی مانند دستگاه‌های نعوظ خلاء یا دستگاه‌های کشش (مانند RestoreX) می‌شود. این دستگاه‌ها با اعمال کشش ملایم به آلت تناسلی و حتی در برخی موارد، کشیدن آن در جهت مخالف انحنا، باعث کاهش پلاک‌های فیبروتیک می‌شوند و به درمان بیماری کمک می‌کنند. تراکشن‌تراپی می‌تواند به موارد زیر کمک کند: 

  • بهبود انحنای آلت تناسلی
  • بازیابی طول از دست‌رفته
  • افزایش سفتی در حالت نعوظ

اکثر افراد باید برای چندین ماه از این دستگاه‌ها استفاده کنند تا نتایج بهتری دریافت کنند. در صورت استفاده صحیح، معمولاً این روش هیچ‌گونه عارضه جانبی طولانی‌مدتی ندارد. 

دارودرمانی

پزشکان برای درمان کجی آلت تناسلی داروهایی را برای مصرف خوراکی یا تزریق مستقیم به آلت تناسلی تجویز می‌کنند. این داروها معمولاً در مرحله حاد بیماری یا زمانی که بیمار تمایلی به جراحی ندارد، توصیه می‌شوند. با این حال، این داروها به ندرت باعث صاف شدن کامل آلت تناسلی می‌شوند، داروهای تزریقی عبارتند از: 

  • کلاژناز: اگر انحنای آلت تناسلی بیش از ۳۰ درجه باشد، پزشک تزریق کلاژناز را برای کمک به تجزیه بافت اسکار تجویز می‌کند. بیشتر بیماران به مدت هشت هفته، هفته‌ای دو تزریق دریافت می‌کنند. 
  • اینترفرون: اینترفرون یک پروتئین است که به کاهش تورم و جای زخم کمک می‌کند. این دارو با آزادسازی آنزیمی که بافت اسکار را تجزیه می‌کند، تاثیر خود را نشان می‌دهد. 
  • وراپامیل: اگرچه این دارو بیشتر برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود، اما در کاهش درد و انحنای آلت نیز موثر است. 

داروهای خوراکی نیز عبارتند از: 

  • تادالافیل: مصرف روزانه تادالافیل به بهبود جریان خون در آلت تناسلی کمک کرده و به سفتی و ثبات بیشتر نعوظ کمک می‌کند. 
  • پنتوکسی فیلین: این دارو با بهبود جریان خون در آلت تناسلی، علائم بیماری را کاهش می‌دهد. 
  • ال آرژنین: یک اسید آمینه است که جریان خون را بهبود می‌بخشد و احتمالاً در بهبود عملکرد نعوظ نقش دارد. 
  • کلشی سین: دارویی که معمولاً برای کاهش التهاب و کاهش اسید اوریک در بدن تجویز می‌شود و در برخی شرایط به کاهش تورم آلت تناسلی نیز کمک می‌کند. 
  • آمینو بنزوات پتاسیم: این دارو نوعی ویتامین B است که به کاهش اندازه بافت اسکار کمک می‌کند، اما معمولاً انحنای آلت را به صورت کامل بهبود نمی‌بخشد.
جراحی پلاک پیرونی

عمل جراحی پلاک پیرونی

عمل جراحی به عنوان یک گزینه درمانی در بیماران مبتلا به پلاک پیرونی تنها در شرایطی توصیه می‌شود که انحنای شدید آلت تناسلی باعث ایجاد مشکلات قابل توجه در برقراری رابطه جنسی یا ناتوانی در انجام آن شود. معمولاً جراحی برای بیمارانی پیشنهاد می‌شود که در مرحله مزمن یا پایدار بیماری قرار دارند. این مرحله زمانی رخ می‌دهند که جای زخم و انحنای آلت تناسلی به مدت ۶ تا ۱۲ ماه بدون هیچ تغییر یا دردی باقی مانده باشد و پیشرفتی در علائم بیماری مشاهده نشود. گزینه‌های جراحی برای درمان بیماری پیرونی عبارتند از: 

  • کوتاه کردن سمت سالم آلت تناسلی 
  • بلندتر کردن قسمت داخلی منحنی آلت تناسلی
  • ایمپلنت آلت تناسلی

کوتاه کردن سمت سالم آلت تناسلی 

در روش کوتاه کردن قسمت سالم آلت تناسلی، جراح از بخیه‌های کوچک داخلی استفاده می‌کند یا بافت‌هایی را از سمت سالم و بیرونی منحنی (در مقابل ناحیه‌ی انحنای آلت) برش می‌دهد و بافت باقی‌مانده را به هم می‌دوزد. این کار باعث می‌شود که قسمت بیرونی کوتاه‌تر شود و آلت تناسلی صاف‌تر به نظر برسد. این نوع جراحی بیشتر برای افرادی مناسب است که دارای نعوظ قوی هستند و طول قابل توجهی از آلت تناسلی را از دست نداده‌اند. با این حال، خطرات این روش شامل کاهش طول آلت تناسلی، کاهش حساسیت و کاهش عملکرد نعوظ است که تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی بیمار می‌گذارد. 

بلندتر کردن قسمت داخلی منحنی آلت تناسلی

روش بلندتر کردن قسمت منحنی آلت تناسلی، زمانی توصیه می‌شود که انحنای آلت تناسلی شدید باشد یا شفت آلت بسیار کوتاه یا باریک شده باشد. در این نوع جراحی، جراح بخشی از بافت اسکار را برش می‌دهد و در صورت نیاز، مقداری از آن را خارج می‌کند. سپس فضای باقی مانده را با نوعی مواد، مانند پیوند بافتی، ترمیم می‌کند. این جراحی مناسب افرادی است که نعوظ قوی دارند، اما به دلیل انحنای شدید، طول زیادی از آلت تناسلی را از دست داده‌اند یا شفت آن‌ها به گونه‌ای باریک شده که بر توانایی آن‌ها برای داشتن رابطه جنسی تاثیر گذاشته است. با این حال، خطرات این روش نیز شامل کاهش حساسیت آلت تناسلی و کاهش توانایی در ایجاد و حفظ نعوظ است. 

ایمپلنت آلت تناسلی

کاشت یا ایمپلنت آلت تناسلی زمانی به عنوان بهترین گزینه جراحی در نظر گرفته می‌شود که انحنای شدید و اختلال نعوظ وجود داشته باشد که به داروهای خوراکی پاسخ نداده و رابطه جنسی را برای بیمار دشوار یا ناراحت‌کننده کرده باشد. در طی این جراحی، جراح دستگاه پمپ را در داخل آلت تناسلی قرار می‌دهد. این دستگاه به بیمار امکان می‌دهد تا به راحتی نعوظ سفت و مستقیم بدون نیاز به دارو داشته باشد، نعوظ در این روش تا زمانی که فرد بخواهد ادامه پیدا می‌کند. پس از پایان رابطه جنسی، بیمار با فشار دادن پمپ، ایمپلنت را تخلیه کرده و نعوظ را متوقف می‌کند. این روش جراحی معمولاً به بیمارانی توصیه می‌شود که علاوه بر انحنای شدید، از مشکلات شدید نعوظ نیز رنج می‌برند.

کلام پایانی 

هر گونه علائمی که آلت تناسلی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نگران کننده و شرم‌آور است، مخصوصا اگر شامل تغییر در اندازه و شکل آن باشد. بیماری پلاک پیرونی یک حالت طبی است که نیازمند تشخیص و درمان مناسب است. با آگاهی از علائم و نشانه‌ها، ارائه درمان مناسب و تغییرات در سبک زندگی، می‌توان بهبودی و کاهش تأثیرات آن را تسهیل کرد. در صورت بروز هرگونه علامت مشکوک، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کرده و نظر و راهنمایی او را دریافت کنید. 

سوالات متداول

پلاک پیرونی چقدر شایع است؟ 

بیماری پیرونی، در مردان میانسال و مسن شایع‌تر است. این بیماری حدود سه درصد از مردان ۳۰ تا ۸۰ساله را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

آیا بیماری پیرونی مسری است؟

خیر، بیماری پیرونی یک عفونت مقاربتی (STI) نیست و مسری نیست.