بیوپسی یا نمونه برداری از بیضه، یک روشی تشخیصی است که در آن از بافت بیضه، برای تشخیص برخی بیماری‌ها به ویژه ناباروری مردان نمونه برداشته می‌شود. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند که دلایل کاهش اسپرم را تشخیص دهد. به دلیل این که بیوپسی احتمال گسترش سرطان بیضه را افزایش می‌دهد، پزشکان سعی می‌کنند از این روش برای تشخیص سرطان بیضه استفاده نکنند، مگر اینکه دیگر روش‌های تشخیصی امکان‌پذیر نباشند. در این مقاله، کاربرد، انواع، عوارض و دیگر نکات مربوط به بیوپسی بیضه را بررسی می‌کنیم. برای آشنایی با این موارد، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

بیوپسی بیضه چیست؟ 

بیوپسی بیضه یک روش برای نمونه برداری از بیضه است. در این روش، یک نمونه بافت از بیضه شما برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی گرفته می‌شود. بیوپسی بیضه برای تشخیص محل و وضعیت توده در بیضه، تشخیص علت ناباروری مردان و دریافت اسپرم برای لقاح آزمایشگاهی (IVF) کاربرد دارد. 

انواع بیوپسی بیضه 

به صورت کلی دو روش مختلف برای بیوپسی بیضه وجود دارد. هرکدام از این دو روش کاربرد خود را دارند که با تشخیص پزشک نوع بیوپسی مناسب بیمار، انتخاب می‌شود. این دو روش نمونه برداری از بیضه‌ها عبارتند از: 

• بیوپسی از راه پوست
• جراحی بیوپسی 

بیوپسی از راه پوست 

یکی از روش‌های نمونه برداری از بیضه، بیوپسی از راه پوست (TESA) است. در این روش، یک سوزن بیوپسی نازک از طریق پوست وارد بدن می‌شود. سوزن دارای سرنگی در انتهای آن برای جمع آوری بافت از بیضه‌ها است. انجام این روش نیازی به برش یا بخیه ندارد. همچنین به این نوع از بیوپسی، بیوپسی با سوزن ظریف نیز می‌گویند. 

بیوپسی با سوزن مرکزی، نوع دیگری از بیوپسی است. در بیوپسی با سوزن مرکزی، از یک سوزن توخالی و فنری برای نمونه برداری از سلول‌های بیضه استفاده می‌شود. نمونه‌ای که در این روش گرفته می‌شود، بزرگتر از نمونه بیوپسی با سوزن ظریف است. 

جراحی بیوپسی

دیگر روش بیوپسی، بیوپسی باز (TESE) است که به آن جراحی بیوپسی نیز می‌گویند. برای انجام بیوپسی باز، پزشک با ایجاد برش در پوست نمونه برداری را شروع می‌کند. در مرحله بعد یک برش در بیضه ایجاد می‌شود و سپس یک نمونه بافت کوچک از بیضه گرفته می‌شود. مانند دیگر روش‌های جراحی برای بستن برش‌ها از بخیه استفاده می‌شود. 

کاربردهای بیوپسی بیضه

نمونه برداری از بیضه برای اهداف مختلفی انجام می‌شود. این کار برای تشخیص و درمان بیماری‌ها و شرایط مختلفی مانند مشکلات اسپرم کاربرد دارد. به صورت کلی کاربردهای نمونه برداری از بیضه عبارتند از: 

• تشخیص این که آیا مشکلات تولید اسپرم ناشی از انسداد است یا خیر
• بازیابی اسپرم برای استفاده در IVF برای درمان ناباروری (زمانی که اسپرم در بیضه‌ها ساخته می‌شود، اما در مایع منی وجود ندارد) 
• تشخیص سرطان بیضه
• تشخیص علت ایجاد توده در بیضه 

عوارض بیوپسی بیضه

مانند هر روش درمانی و تشخیصی دیگر، بیوپسی نیز خطراتی را به همراه دارد. اما، نمونه برداری از بیضه معمولا خطر نعوظ یا مشکلات باروری را به همراه ندارد. دو تا از عوارض جدی این روش شامل خونریزی طولانی مدت و عفونت پس از بیوپسی هستند. اما، احتمال بروز این دو عارضه بسیار پایین است. دیگر عوارض احتمالی این روش عبارتند از: 

• خونریزی که بانداژ را در محل بیوپسی خیس می‌کند
• هماتوم 
• درد شدید یا تورم کیسه بیضه
• تب یا لرز
• احتمال آسیب داخلی به بیضه‌ها یا نواحی مجاور آن که نادر است

آماده‌سازی برای بیوپسی بیضه

اقدامات که ما برای آماده‌سازی نمونه برداری از بیضه به شما توصیه می‌کنیم، موارد کمی هستند. این روش به اقدامات زیادی برای آماده‌سازی نیاز ندارد. اولین توصیه این است که در مورد داروهای تجویزی یا بدون نسخه‌ای که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. از پزشک بپرسید که آیا این داروها باید قبل و در طول آزمایش استفاده شوند یا خیر. برخی از داروها ممکن است خطر خاصی را در طول عمل ایجاد کنند، داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده خون)، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، از جمله آسپرین یا ایبوپروفن و به صورت کلی هر دارویی که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند، هستند. همچنین اگر نیاز به بیهوشی عمومی باشد، به شما توصیه می‌کنیم که حداقل هشت ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید. 

روش انجام بیوپسی بیضه

بیوپسی بیضه معمولا یک روش سرپایی است که در مطب پزشک یا بیمارستان انجام می‌شود. معمولاً نمونه برداری از بیضه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. این کار توسط پزشک یا متخصص اورولوژی انجام می‌شود. برای انجام بیوپسی، معمولا به شما داروی آرام بخش داده می‌شود. از آنجایی که باید کاملا بی‌حرکت بمانید، برخی از پزشکان ترجیح می‌دهند به جای داروی آرامبخش از بیهوشی عمومی استفاده کنند. از شما خواسته می‌شود که به پشت دراز بکشید و کیسه بیضه برای حذف باکتری‌ها تمیز می‌شود. تزریق بی‌حسی موضعی باعث بی‌حس شدن پوست کیسه بیضه می‌شود. اما، احتمال دارد که سوزش خفیفی احساس کنید. روش انجام انواع بیوپسی عبارتند از: 

• روش انجام جراحی بیوپسی 
• روش انجام بیوپسی از راه پوست

روش انجام جراحی بیوپسی 

اگر بیمار با تشخیص پزشک به جراحی بیوپسی نیاز داشته باشد، روش انجام جراحی نیز متفاوت می‌شود. ابتدا پزشک شما یک برش کوچک روی پوست ایجاد می‌کند. سپس مقدار کوچکی به اندازه نخود از بافت بیضه برداشته می‌شود. بعد از آن، هنگامی که بیوپسی گرفته می‌شود، فشار یا ناراحتی جزئی را احساس خواهید کرد، اما نباید احساس درد کنید. معمولا پس از تمام شدن بیوپسی، از بخیه قابل جذب، برای بست برش بیضه و برش پوست استفاده می‌شود. این مراحل روی بیضه دوم نیز انجام می‌شوند. 

روش انجام بیوپسی از راه پوست

روش بیوپسی از راه پوست به نوع سوزنی که برای نمونه برداری استفاده می‌شود، (سوزن هسته‌ای یا سوزن ظریف) بستگی دارد. در هر دو مورد، سوزن از طریق پوست وارد بیضه می‌شود. اگر بیوپسی با سوزن ظریف انجام شود، نمونه بافت با سرنگ بیرون کشیده می‌شود. همچنین، این مراحل روی بیضه دوم نیز انجام می‌شود. 

تشخیص سرطان با بیوپسی بیضه

نمونه برداری بیضه به ندرت برای تشخیص سرطان بیضه استفاده می‌شود. معمولا، زمانی انجام می‌شود که نوع تشخیص نامشخص باشد. استفاده نکردن از بیوپسی به این دلیل است که متاسفانه بیوپسی احتمال گسترش سرطان را افزایش می‌دهد. احتمال اینکه پزشک شما از سونوگرافی برای تشخیص سرطان استفاده کند، بسیار بیشتر است. بیضه شما همچنین می‌تواند از طریق جراحی باز معاینه و برداشته شود. به این عمل ارکیکتومی رادیکال اینگوینال می‌گویند. 

تشخیصی آزواسپرمی با بیوپسی بیضه

بیوپسی بیضه ابزار مهمی در تشخیص ناباروری مردان است. با این حال، این روش اولین قدم برای تشخیص آزواسپرمی نیست. برای مرحله اول ارزیابی باروری، پزشک سابقه بیماری شما را می‌گیرد و آزمایش خون و تجزیه و تحلیل مایع منی را تجویز می‌کند. 

همچنین بخوانید که آزواسپرمی چیست؟ 

بهبودی پس از بیوپسی بیضه

پس از بیوپسی یا نمونه برداری از بیضه، ما به بیماران برای کمک به روند بهبودی توصیه می‌کنیم برخ از کارها را انجام دهند و از انجام برخی کارها خودداری کنند. بسته به نوع بیوپسی اقداماتی که باید انجام شوند متفاوت هستند. این اقدامات عبارتند از: 

• یک تا دو هفته از فعالیت جنسی خودداری کنید
• برای یک هفته از انجام فعالیت‌های جسمی سنگین خود داری کنید
• محل بیوپسی را خشک نگه دارید و تا چند روز از شستن آن خودداری کنید
• به مدت یک هفته از مصرف آسپرین خودداری کنید
• برای کاهش درد از استامینوفن استفاده کنید

بر اساس گفته متخصصان healthline: در چند روز اول، تورم، تغییر رنگ و درد طبیعی است. همچنین این احتمال وجود دارد که بعد از بیوپسی مقدار کمی خونریزی داشته باشید. 

هزینه بیوپسی بیضه چقدر است؟ 

به صورت کلی تعیین هزینه هر نوع خدمات پزشکی به عوامل مختلفی بستگی دارد. تخصص و دانش متخصص یا پزشکی که این کار را انجام می‌دهد یکی از فاکتورهای مهم در تعیین هزینه بیوپسی است. از طرف دیگر باید توجه داشته باشید که هزینه‌های هر بیمارستان با بیمارستان دیگر متفاوت است و. بیمارستان‌های خصوصی معمولا تعرفه‌های متفاوتی با بیمارستان‌های دولتی دارند. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، شهر یا استانی است که در آن بیوپسی انجام می‌دهید. معمولا خدمات پزشکی در کلان شهرها و پایتخت کشور، از سایر نقاط کشور بیشتر است.

تفسیر نتیجه بیوپسی بیضه

تفسیر نتیجه نمونه برداری از بیضه، بسته به علت انجام بیوپسی دارد. نمونه برداری بیضه معمولا برای پیدا کردن علت ناباروری مردان انجام می‌شود. زمانی انجام می‌شود که تجزیه و تحلیل مایع منی نشان دهد که اسپرم غیرطبیعی وجود دارد و آزمایشات دیگر علت آن را پیدا نکرده باشند. در برخی موارد، اسپرم به دست آمده از بیوپسی بیضه می‌تواند برای بارور کردن تخمک زن در آزمایشگاه استفاده شود. این فرآیند لقاح آزمایشگاهی نامیده می‌شود. نتیجه بیوپسی معمولا شامل نتیجه عادی و غیر عادی است که عبارتند از: 

نتایج عادی

وقتی در برگه آزمایشگاه، نتیجه بیوپسی طبیعی یا عادی باشد، معمولا به این معنی است که رشد اسپرم طبیعی به نظر می‌رسد و هیچ سلول سرطانی پیدا نشده است. 

نتایج غیرعادی 

نتایج غیر طبیعی ممکن است به معنی مشکل در عملکرد اسپرم یا هورمون باشند و بیوپسی معمولا علت مشکل را پیدا می‌کند. در برخی موارد، رشد اسپرم در بیضه طبیعی به نظر می‌رسد، اما آنالیز مایع منی نشان می‌دهد که اسپرم وجود ندارد یا اسپرم کاهش یافته است. این وضعیت یعنی انسداد لوله دلیل کاهش اسپرم است که از طریق آن اسپرم از بیضه‌ها به مجرای ادرار حرکت می‌کند. این انسداد گاهی با جراحی قابل درمان است.

کلام پایانی

بیوپسی بیضه، بیشتر برای تشخیص دلیل ناباروری در مردان استفاده می‌شود، اما کاربردهای مختلف دیگری نیز دارد. از جمله کاربرد‌های آن تشخیص توده یا کیست در بیضه است. روش‌های مختلف بیوپسی، شامل بیوپسی از را پوست و جراحی بیوپسی است. عوارض این روش بسیار نادر هستند و نیاز به آماده‌سازی خاصی برای انجام آن وجود ندارد. اما، مانند هر روش درمانی یا تشخیصی دیگر، مراقبت‌های بعد از انجام بیوپسی بسیار مهم هستند. اگر هر کدام از عوارض احتمالی بیوپسی را که در بالا ذکر کردیم، داشتید، حتما به پزشک اطلاع دهید.