زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین عفونت‌های پوستی ناحیه تناسلی است که هم در مردان و هم در زنان مشاهده می‌شود. این زائده‌های پوستی گاهی با علائمی مانند: خارش، سوزش یا حتی خونریزی هنگام رابطه جنسی همراه هستند. در زنان، زگیل‌ها در نواحی‌ای مثل بخش بیرونی آلت تناسلی، دیواره‌های واژن، ناحیه میان واژن و مقعد، کانال مقعد و دهانه رحم ظاهر می‌شوند. در مردان نیز بیشتر قسمت نوک یا ساقه آلت، کیسه بیضه یا ناحیه اطراف مقعد را درگیر می‌کنند. همه‌ی افرادی که دچار این بیماری هستند، الزما علائم مشابهی را تجربه نمی‌کنند. در برخی افراد، زگیل تناسلی بدون هیچ‌گونه خارش یا درد بروز می‌کند و ممکن است تا مدت‌ها بدون علامت باقی بماند. همین ویژگی گاهی روند تشخیص و درمان را با تاخیر مواجه می‌کند. در ادامه این مقاله، با علائم، دلایل خارش، روش‌های تشخیص و راه‌های موثر پیشگیری از زگیل تناسلی بیشتر آشنا می‌شوید. 

علت بروز زگیل تناسلی در خانم‌ها و آقایان

عامل اصلی زگیل تناسلی، ویروسی به نام HPV یا ویروس پاپیلوم انسانی است که از طریق تماس پوستی، مخصوصا در رابطه جنسی منتقل می‌شود. خوشبختانه با رعایت چند نکته ساده مانند استفاده از وسایل محافظتی در رابطه، حفظ بهداشت فردی و داشتن یک شریک جنسی ثابت، می‌توان به شکل قابل‌توجهی از انتقال این ویروس جلوگیری کرد. برخی از دلایل رایج ابتلا به زگیل تناسلی عبارت‌اند از:

• عدم رعایت بهداشت فردی: بی‌توجهی به بهداشت ناحیه تناسلی می‌تواند احتمال ابتلا به ویروس HPV را افزایش دهد.
• مصرف سیگار: افراد سیگاری به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بیشتر در معرض عفونت‌های ویروسی از جمله زگیل تناسلی قرار دارند.
• تجربه تجاوز جنسی: قربانیان آزار یا تجاوز جنسی، مخصوصا در صورت تماس مستقیم با ناحیه تناسلی فرد ناقل، در معرض خطر ابتلا هستند.
• ضعف سیستم ایمنی بدن: افرادی که به دلیل بیماری یا مصرف داروهای خاص سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مستعد ابتلا به HPV هستند.
• تماس مستقیم با ناحیه آلوده حتی بدون دخول یا انزال: ویروس HPV می‌تواند تنها از طریق تماس پوستی نیز منتقل شود، حتی در غیاب رابطه جنسی کامل.
• ابتلا به سایر بیماری‌های مقاربتی مانند HIV: این نوع عفونت‌ها می‌توانند مقاومت بدن را در برابر ویروس HPV کاهش دهند.
• داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده: تماس جنسی با فردی که ناقل ویروس است، حتی بدون علامت ظاهری، یکی از رایج‌ترین راه‌های انتقال محسوب می‌شود.

زگیل تناسلی بعد از چند وقت نمایان می‌شود؟

علائم زگیل تناسلی

زگیل تناسلی در زنان و مردان می‌تواند با علائم متنوعی ظاهر شود و بسته به محل و شدت درگیری، تجربه‌ی افراد از این بیماری متفاوت است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ضایعات، ظاهر ناخوشایند آن‌هاست که ممکن است بر تصویر ذهنی فرد از بدن خود تاثیر منفی گذاشته و موجب کاهش اعتماد به‌نفس، اضطراب یا حتی اختلال در روابط جنسی شود. علائم شایع زگیل تناسلی عبارت‌اند از:

• ایجاد برجستگی‌های کوچک، نرم و گوشتی: این زائده‌ها ممکن است به صورت تکی یا خوشه‌ای، به رنگ پوست یا کمی تیره‌تر از آن ظاهر شوند.
• خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد: این علائم اغلب به دلیل تحریک پوست یا التهاب ناشی از زگیل‌ها ایجاد می‌شوند.
• احساس درد هنگام رابطه جنسی یا حتی هنگام نشستن: به خصوص در صورت بزرگ بودن زگیل‌ها یا قرار گرفتن آن‌ها در نواحی حساس.
• تغییر در بافت یا رنگ پوست ناحیه تناسلی: برخی افراد ممکن است متوجه زبری یا ضخیم شدن غیرمعمول پوست شوند که با ناراحتی یا احساسی ناخوشایند همراه است.

آیا خارش در ناحیه تناسلی می‌تواند نشانه‌ای از زگیل تناسلی باشد؟

زگیل تناسلی نوعی عفونت ویروسی است که عمدتا از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. این زائده‌ها به شکل برجستگی‌های کوچک، نرم و گوشتی در ناحیه تناسلی ظاهر می‌شوند و می‌توانند با علائمی مانند درد، ناراحتی و خارش همراه باشند. در پاسخ به این پرسش که آیا خارش ناحیه تناسلی می‌تواند نشانه‌ای از زگیل تناسلی باشد، باید گفت: بله، خارش یکی از علائم شایع این بیماری است. علت بروز این خارش معمولا به تحریک پوست توسط زگیل‌ها، التهاب موضعی یا قرارگیری ضایعات در نواحی حساس و پرتحرک برمی‌گردد، اما باید در نظر داشت که هرگونه خارش در ناحیه تناسلی لزوما به معنای ابتلا به زگیل تناسلی نیست. به همین دلیل، تشخیص دقیق تنها از طریق معاینه پزشکی و در صورت نیاز انجام آزمایش‌های تخصصی امکان‌پذیر است.

نحوه تشخیص زگیل تناسلی

تشخیص زگیل تناسلی با معاینه فیزیکی توسط پزشک آغاز می‌شود. در این مرحله، پزشک ناحیه تناسلی را از نظر وجود زائده‌های مشکوک بررسی می‌کند. در مواردی که ضایعات غیرمعمول، مشکوک یا زیرپوستی باشند، ممکن است نمونه‌برداری کوچکی از بافت انجام شود که به آن بیوپسی گفته می‌شود. نمونه برای بررسی‌های دقیق‌تر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. روش‌های تکمیلی برای تشخیص دقیق‌تر زگیل تناسلی عبارت‌اند از:

• تست پاپ‌اسمیر (Pap Smear)
• آزمایش خون
• استفاده از اسید استیک
• آزمایش‌های مبتنی بر DNA
• بیوپسی در مردان

در مورد بیوپسی بیضه بیشتر بخوانید.

درمان خارش زگیل تناسلی

درمان خارش زگیل تناسلی روش‌های مختلفی دارد ولی از آنجایی که ویروس hpv  به صورت دائم در بدن باقی می‌ماند، حذف زگیل‌ها به معنی درمان کامل نیست. اما با استفاده از برخی روش‌ها می‌توان تا حد زیادی عفونت‌های ایجاد شده را کنترل کرد. راه‌های درمان خارش زگیل تناسلی عبارت‌اند از:

• استفاده از داروهای موضعی: استفاده از برخی داروهای موضعی مانند کرم ایمی کیمود، ژل پودوفیلوکس و اسیدتری‌کلرواستیک، از روش‌های رایج درمان خارش زگیل تناسلی است. معمولا بعد از استفاده از این داروها بر روی ناحیه‌ی مبتلا به زگیل تناسلی، برای ۴ تا ۶ ساعت نباید آن ناحیه را آب بزنید.
• جراحی: اگر خارش زگیل تناسلی زیاد باشد و با داروهای موضعی درمان نشود، باید با کمک عمل جراحی زگیل تناسلی را درمان کرد. 
• الکتروکوتر: در روش الکتروکوتر زگیل‌های ایجاد شده در ناحیه تناسلی را می سوزانند و بافت غیر عادی را از بین می‌برند. از این روش برای درمان و از بین بردن زگیل‌های بزرگ و سفت  که مقاوت زیادی دارند استفاده می‌شود.
• کرایوتراپی یا فریز کردن با نیتروژن مایع: در روش کرایوتراپی یا فریز کردن، زگیل‌ها را با نیتروژن مایع منجمد می‌کنند تا باعث تخریب و بهبودی آن‌ها شود. این روش به ترمیم پوست و جدا شدن زگیل‌ها از سطح آن کمک زیادی می‌کند.
• لیزردرمانی: در روش لیزر رمانی خون‌رسانی به زگیل قطع می‌شود. لیزردرمانی زمانی انجام می‌شود که زگیل‌ها گسترده باشند و به درمان‌های دیگر نیز پاسخ مثبتی نداده باشند.

همچنین بخوانید انواع روش‌های قطعی برای درمان زگیل تناسلی

عوارض زگیل تناسلی در مردان و زنان

زگیل تناسلی در مردان و زنان به شکل‌ها و شدت‌های مختلف ظاهر می‌شود و در برخی موارد عوارض قابل توجهی به دنبال دارد. شناخت این عوارض به شما کمک می‌کنند تا اهمیت تشخیص و درمان به موقع این بیماری را بهتر درک کنید. از جمله عوارض شایع زگیل تناسلی در هر دو جنس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ترشحات غیر طبیعی از ناحیه تناسلی
• خونریزی حین یا پس از رابطه جنسی
• سرطان رحم، واژن، مقعد، دهان و گلو در زنان
• زگیل اگر در ناحیه مجاری ادرار ایجاد شود، موجب انسداد مجاری ادرار خواهد شد.
• سرطان آلت تناسلی، مقعد، دهان و گلو در مردان
• ایجاد خارش، درد و سوزش در ناحیه تناسلی
• تغییرات پیش سرطانی در سلول‌های دهانه رحم یا دیسپلازی
• آلودگی حلق و حنجره نوزاد که در طی زایمان از مادر می‌تواند منتقل شود.

روش‌های پیشگیری از خارش زگیل تناسلی 

خارش یکی از علائم ناخوشایند زگیل تناسلی است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اگرچه روش خاصی برای پیشگیری مستقیم از خارش وجود ندارد، اما با پیشگیری از ابتلا به خود زگیل تناسلی می‌توان تا حد زیادی از بروز خارش نیز جلوگیری کرد. در ادامه مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی و خارش ناشی از آن آمده است:

• واکسیناسیون ضد HPV: واکسن‌های HPV یکی از موثرترین روش‌ها برای پیشگیری از ابتلا به انواع ویروس پاپیلومای انسانی هستند که باعث ایجاد زگیل تناسلی و برخی سرطان‌ها مانند سرطان دهانه رحم می‌شوند. این واکسن بیشتر به نوجوانان و جوانان توصیه می‌شود.
• استفاده از کاندوم: استفاده مداوم و صحیح از کاندوم در طول رابطه جنسی می‌تواند خطر انتقال ویروس HPV و سایر بیماری‌های مقاربتی را کاهش دهد، اما به‌طور کامل از انتقال ویروس جلوگیری نمی‌کند، زیرا نواحی اطراف پوشیده نشده نیز ممکن است آلوده شوند.
• کاهش تعداد شرکای جنسی: محدود کردن تعداد شرکای جنسی به فرد یا افراد مطمئن، شانس ابتلا به ویروس HPV و در نتیجه زگیل تناسلی و خارش ناشی از آن را کاهش می‌دهد.
• چکاپ منظم و غربالگری: انجام معاینات دوره‌ای و تست‌های غربالگری مانند پاپ اسمیر برای زنان، می‌توانند به شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی مرتبط با HPV کمک کنند و از پیشرفت بیماری و بروز علائم ناخوشایند مانند خارش جلوگیری نمایند.

در مورد واکسن زگیل تناسلی بیشتر بخوانید.

اگر دچار خارش زگیل تناسلی شویم باید چکار کنیم؟

اگر دچار زگیل تناسلی شدید، اولین قدم این است که به پزشک متخصص (متخصص پوست یا اورولوژیست) مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود. زگیل‌های تناسلی توسط ویروس HPV ایجاد می‌شوند و درمان‌های مختلفی برای کاهش علائم و جلوگیری از گسترش آن‌ها وجود دارند. استفاده از داورهای موضعی، خودداری از تماس جنسی، استفاده از کرم‌های مخصوص و رعایت‌کردن بهداشت فردی نیز می‌تواند باعث پیشگیری و درمان خارش زگیل تناسلی شود.

کلام پایانی

در صورتی که دچار خارش یا مشاهده هرگونه دانه یا ضایعه‌ای شبیه جوش‌های کوچک و بزرگ در ناحیه تناسلی شدید، بهتر است بدون تاخیر و نگرانی به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. ترس و استرس را کنار بگذارید؛ چون تشخیص و درمان زودهنگام، کلید جلوگیری از مشکلات جدی‌تر است. زگیل تناسلی ویروسی مقاوم و پیچیده است که در صورت عدم رسیدگی می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. برای دریافت تشخیص دقیق، مشاوره تخصصی و درمان موثر، دکتر جعفری با سال‌ها تجربه در زمینه بیماری‌های جنسی و پوست، آماده همراهی شماست. با مراجعه به مطب دکتر جعفری، خیالتان از درمان حرفه‌ای و مراقبت‌های جامع راحت باشد و مسیر سلامت خود را با اطمینان طی کنید. 

سوالات متداول