سنگ‌های کلیه یکی از مشکلات شایع در دستگاه ادراری انسان‌ها هستند که باعث بروز دردهای شدید، انسداد مجاری ادراری و اختلال در عملکرد کلیه‌ها می‌شوند. درمان این سنگ‌ها به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که هر یک مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. در میان این روش‌ها، آندوسکوپی و لیتوتریپسی از جمله رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای درمان سنگ‌های کلیه به شمار می‌روند. این که آندوسکوپی سنگ کلیه بهتر است یا لیتوتریپسی، یکی از مهم‌ترین سوالات افرادی است که به دنبال درمان سنگ کلیه هستند. در این مقاله انواع روش‌های درمان سنگ کلیه، مزایا و عوارض آنها را بررسی می‌کنیم. برای آشنایی با این موارد ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.

برای درمان سنگ کلیه آندوسکوپی بهتر است یا لیتوتریپسی؟

پزشکان براساس نوع و شدت بیماری، شرایط بیمار، نوع سنگ و بسیاری فاکتورهای دیگر، بهترین روش درمان سنگ کلیه را انتخاب می‌کنند. درواقع هر بیمار نیاز به روش درمانی مناسب با شرایط خود را دارد و به صورت قطعی نمی‌شود گفت چه روشی بهتر از روش‌های دیگر است.

آندوسکوپی سنگ کلیه یکی از روش‌های رایج برای درمان انواع سنگ کلیه است که به روش‌های مختلفی مانند یورتروسکوپی یا نفروسکوپی انجام می‌شود. این روش امکان مشاهده مستقیم سنگ‌ها و برداشتن آن‌ها را از طریق مجاری ادراری ایجاد می‌کند. روش آندوسکوپی سنگ کلیه به دلیل کم تهاجمی بودن و نیاز به برش‌های کوچک، معمولاً دوره نقاهت کوتاهی دارد.

از سوی دیگر، لیتوتریپسی که به دو نوع اصلی شاک‌ویو و لیزری انجام می‌شود، به عنوان یک روش غیرتهاجمی برای خرد کردن سنگ‌های کلیه شناخته می‌شود. این روش با استفاده از امواج صوتی یا انرژی لیزری، سنگ‌ها را به قطعات کوچکتر تبدیل می‌کند تا دفع آن‌ها از بدن آسان شود.

در مورد دارو دفع سنگ کلیه نیز بخوانید.

جراحی آندوسکوپی سنگ کلیه چیست؟

عمل آندوسکوپی سنگ کلیه یک روش درمانی کم‌تهاجمی است که برای تشخیص و درمان سنگ‌های کلیه به کار می‌رود. در این روش، از آندوسکوپ که به صورت لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر همراه با دوربین و ابزارهای جراحی متصل است، برای مشاهده و دسترسی به سنگ‌های کلیه یا مجاری ادراری استفاده می‌شود. این ابزار از طریق مجاری ادراری به کلیه‌ها هدایت می‌شود و امکان مشاهده مستقیم سنگ‌ها و انجام درمان‌های لازم را فراهم می‌کند.

انواع آندوسکوپی سنگ کلیه

آندوسکوپی سنگ کلیه به دو نوع اصلی یورتروسکوپی و نفروسکوپی تقسیم می‌شود. هرکدام از این دو روش کاربرد و روش انجام خاص خود را دارند و پزشک بر اساس فاکتورهایی مانند: نوع سنگ، اندازه سنگ، شرایط بیمار و … تصمیم می‌گیرد که کدام نوع آندوسکوپی سنگ کلیه برای بیمار بهتر است. این دو روش عبارتند از:

• یورتروسکوپی (Ureteroscopy): در این روش، آندوسکوپ از طریق مجاری ادراری (یورتر) وارد بدن می‌شود تا سنگ‌های موجود در مجاری ادراری یا کلیه‌ها را مشاهده کرده و در صورت لزوم آن‌ها را بردارد یا خرد کند. این روش معمولاً برای سنگ‌هایی که در مجاری ادراری یا پایین‌تر از کلیه‌ها قرار دارند، استفاده می‌شود.
• نفروسکوپی (Percutaneous Nephrolithotomy – PCNL): در این روش، یک برش کوچک در ناحیه کمری (پشت) بیمار ایجاد می‌شود تا آندوسکوپ به طور مستقیم وارد کلیه شود. این روش معمولاً برای سنگ‌های بزرگ‌تر یا سنگ‌هایی که در عمق کلیه قرار دارند، استفاده می‌شود. نفروسکوپی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و می‌تواند برای سنگ‌های بزرگ که به راحتی با روش‌های دیگر قابل درمان نیستند، مؤثر باشد.

مزایای آندوسکوپی سنگ کلیه

آندوسکوپی سنگ کلیه مزایای زیادی دارد. این روش کم‌تهاجمی است، به این معنی که نیاز به برش‌های بزرگ ندارد و درد و عوارض کمتری ایجاد می‌کند. همچنین، این روش باعث می‌شود پزشک با دقت بیشتری سنگ کلیه را مشاهده کند. این روش معمولاً دوره نقاهت کوتاهی دارد و بیماران می‌توانند سریع‌تر به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند. همچنین، این روش برای انواع سنگ‌های کلیه نیز مؤثر است. مزایای این روش عبارتند از:

• کم تهاجمی بودن
• دوره نقاهت کوتاه
• دقت بالا

عوارض و محدودیت‌های آندوسکوپی

آندوسکوپی با وجود داشتن مزایا، عوارض و محدودیت‌هایی را نیز با خود همراه دارد. برای مثال در روش نفروسکوپی به بیهوشی عمومی نیاز است که عوارض بخصوصی را میتواند در پی‌ داشته باشد و همچنین برای برخی از انواع سنگ کلیه مناسب نیست. علاوه بر این، مانند هر روش پزشکی دیگر، آندوسکوپی با عوارضی احتمالی همراه است. این عوارض عبارتند از:

• نیاز به بیهوشی
• عدم توانایی در درمان برخی سنگ‌ها به خصوص سنگ‌های بزرگ یا سنگ‌هایی که دسترسی به ‌آنها سخت است.
• احتمال بروز عوارضی مانند: عفونت، خونریزی یا آسیب به بافت‌های اطراف.

لیتوتریپسی سنگ کلیه چیست؟

لیتوتریپسی سنگ کلیه یک روش غیرجراحی است که برای درمان سنگ‌های کلیه به کار می‌رود. هدف این روش خرد کردن سنگ‌های کلیه به قطعات کوچک‌تر است تا بدن بتواند این قطعات را از طریق دستگاه ادراری به راحتی دفع کند. این روش معمولاً برای سنگ‌های کلیه‌ای که اندازه آن‌ها بزرگ است یا در مکان‌هایی قرار دارند که از طریق روش‌های درمانی دیگر قابل دسترسی نیستند، استفاده می‌شود.

انواع لیتوتریپسی

لیتوتریپسی با امواج شوک (ESWL) و لیتوتریپسی لیزری، دو روش انجام لیتوتریپسی سنگ کلیه هستند. هر دو روش برای درمان سنگ‌های کلیه مؤثر هستند. در زیر به اختصار این دو روش را توضیح می‌دهیم. انواع لیتوتریپسی عبارتند از:

• لیتوتریپسی با امواج شوک (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy): در این روش، از امواج شوک صوتی برای خرد کردن سنگ‌های کلیه استفاده می‌شود. امواج شوک از بیرون بدن به سنگ‌ها وارد می‌شوند و آن‌ها را به قطعات کوچکتر تبدیل می‌کنند. این روش معمولاً بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می‌شود و بیمار برای کاهش درد داروهای مسکن دریافت می‌کند.
• لیتوتریپسی لیزری (Laser Lithotripsy): در این روش، از یک فیبر نوری که به داخل کلیه وارد می‌شود، برای هدایت انرژی لیزری به سنگ استفاده می‌شود. انرژی لیزر سنگ را به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌کند. این روش بیشتر اوقات برای سنگ‌های بزرگتر یا سنگ‌هایی با امکان دسترسی سخت، کاربرد دارد.

مزایای لیتوتریپسی

لیتوتریپسی یک روش غیرتهاجمی است و نیازی به ایجاد برش در بدن بیمار ندارد. این روش درمانی مزایایی مانند دوره نقاهت کوتاه دارد. همچنین، این روش برای درمان سنگ‌های بزرگ بسیار مناسب است و برای بیمارانی که نمی‌خواهند جراحی شوند نیز گزینه مناسبی است. مزایای لیتوتریپسی عبارتند از:

• عدم نیاز به برش یا جراحی
• دوره نقاهت کوتاه
• درمان سنگ‌های بزرگ

عوارض و محدودیت‌های لیتوتریپسی

لیتوتریپسی نیز مانند هر روش دیگر محدودیت‌ها و عوارضی را به همراه دارد. در برخی موارد، خرد شدن سنگ‌ها باعث ایجاد درد و ناراحتی در هنگام دفع قطعات سنگ می‌شود. همچنین، این روش در برخی موارد به چندین جلسه درمان نیاز دارد تا سنگ‌ها به طور کامل خرد شوند. عوارض و محدودیت‌های لیتوتریپسی عبارتند از:

• ایجاد درد و ناراحتی
• تعدد در انجام جلسات
• آسیب به حالب
• عفونت دستگاه ادراری

کلام پایانی

درمان سنگ‌های کلیه به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط خاص هر بیمار دارد. آندوسکوپی و لیتوتریپسی هر کدام مزایا و محدودیت‌های خود را دارند، اما با انتخاب روش صحیح، می‌توان از بروز مشکلات و عوارض ناشی از سنگ کلیه و درمان اشتباه، جلوگیری کرد. همچنین با انجام درمان مناسب بیمار زودتر درمان می‌شود و می‌تواند به زندگی عادی خود بازگردد. اگر به دنبال درمان حرفه‌ای و مطمئن برای سنگ کلیه خود هستید، می‌توانید به دکتر محمدرضا جعفری شاهدانی مراجعه کنید. ایشان با تجربه بالا در زمینه درمان بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری با استفاده از جدیدترین روش‌ها و تجهیزات پزشکی، به شما در تشخیص صحیح و درمان مناسب کمک خواهند کرد.