اورولوژیست‌ها آموزش دیده‌اند تا بتوانند از روش‌های مختلف تشخیصی و درمانی، از جمله آزمایشات تشخیصی، تصویربرداری، روش‌های دارویی، عمل‌های جراحی و فرآیندهای ترمیمی استفاده کنند. همچنین ممکن است آن‌ها با دستگاه‌های پزشکی مرتبط با سیستم ادراری و تناسلی کار کنند، مانند سیستم‌های لیتوتریپسی (شکستن سنگ کلیه با امواج صوتی)، سیستم‌های رادیوتراپی (برای درمان سرطان های مجاری ادراری و تناسلی) و یا دستگاه‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و سیستوسکوپی (مشاهده و تصویربرداری داخلی مجاری ادراری و تناسلی). در ادامه مقاله به بررسی اورولوژی و کاربرد های آن می‌پردازیم.

اورولوژی چیست؟ 

اورولوژی (Urology)، یک رشته پزشکی است که به تشخیص و درمان بیماری‌ها و اختلالات مربوط به سیستم ادراری در مردان و زنان و سیستم تناسلی مردان می‌پردازد. این رشته پزشکی شامل مطالعه، تشخیص و درمان بیماری‌هایی مانند: نارسایی کلیه، سنگ کلیه، التهاب مجاری ادراری، عفونت‌های ادراری، تنگی ادراری، سرطان های مجاری ادراری و تناسلی، مشکلات تناسلی مردان (مانند: مشکل ارتباط جنسی، ضعف نعوظ، بیماری‌های آندوکرین (هورمونی) مرتبط با سیستم تناسلی) و سایر مشکلات مربوط به سیستم ادراری است.

کاربرد اورولوژی

اورولوژی برای درمان بسیاری از بیماری‌های مخصوص به بانوان و آقایان و همچنین بیماری‌های مشترک بین مردان و زنان کاربرد دارد. این بیماری‌ها عبارت‌اند از: 

• عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری 
• بی‌اختیاری ادرار (ناتوانی در کنترل ادرار) 
• وجود خون در ادرار
• هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH یا بزرگ شدن پروستات)
• سیستیت بینابینی
• سرطان‌ مثانه
• سرطان کلیه‌
• سرطان پروستات
• اختلال نعوظ (ED)
• سنگ کلیه
• افتادگی اندام لگن
• مشکلات مادرزادی در مجاری ادراری (ژنتیکی)

خدمات اورولوژییست ها

اورولوژی، خدمات تخصصی را در بسیاری از زمینه‌ها ارائه می‌دهد، که عبارت‌اند از: 

• انکولوژی اورولوژی: اورولوژیست‌ها سرطان کلیه، سرطان مثانه، سرطان پروستات، سرطان بیضه، سرطان آلت تناسلی، سرطان‌های حالب و لگن کلیه، سارکوم‌های خلفی صفاقی و لگنی، تومورهای ویلمز، سارکوم‌های کودکان و سایر سرطان‌ها را درمان می‌کنند. 
• آندرولوژی، ناتوانی جنسی و ناباروری: درمان ناباروری، بازسازی آلت تناسلی و درمان‌های تهاجمی و غیرتهاجمی برای اختلال نعوظ از جمله خدمات ارائه شده توسط اورولوژیست‌ها است. 
• اورولوژی کودکان: متخصصین اورولوژی کودکان، به طور ماهرانه به درمان بیماری‌های اورولوژی در کودکان، از جمله: اختلالات ادراری، بازسازی مجرای ادراری، سرطان‌های اورولوژیک و اصلاح نقایص مادرزادی دستگاه ادراری می‌پردازند. 
• اندورولوژی و بیماری سنگ کلیه و سنگ‌های ادراری: اورولوژیست ها، درمان کم تهاجمی و غیرتهاجمی سنگ کلیه و سایر سنگ‌های دستگاه ادراری را ارائه می‌دهند. 
• نورولوژی و اورولوژی ترمیمی: اورولوژیست‌ها از افرادی مراقبت می‌کنند که دارای بیماری‌های عصبی هستند که بر سیستم ادراری تأثیر می‌گذارد. آنان نیز برای درمان افرادی که تروما یا آسیب مجاری ادراری را تجربه کرده اند، اقدام می‌کنند. 
• وضعیت سلامت مردان: اورولوژیست ها، وظیفه درمان طیف وسیعی از مشکلات سلامت جنسی مردان، از جمله: هیپرپلازی خوش خیم پروستات، اختلال دفع ادرار، بی‌اختیاری ادرار، و غربالگری و پیشگیری از سرطان پروستات را برعهده دارند. 
• وضعیت سلامت زنان: اورولوژیست ها، در زمینه پزشکی لگن زنان و جراحی‌های ترمیمی مانند: بی‌اختیاری ادرار، اصلاح افتادگی اندام لگن و درمان سایر شرایطی که بر دستگاه ادراری و اندام‌های لگن زنان تاثیر می‌گذارد، تبهر دارند.

چه زمانی به اورولوژیست مراجعه کنیم ؟

در صورتی که هر کدام از شرایط زیر به وجود آمد و یا هر کدام از این علائم ظاهر شد می‌بایست به یک متخصص اورولوژی (اورولوژیست) مراجعه کنید. این مشکلات عبارت‌اند از:

• مشکل در ادرار کردن
• تکرر ادرار و یا جریان شدید آن
• درد
• تغییر رنگ ادرار یا کدر بودن آن
• وجود خون در ادرار
• مشکل در نعوظ
• ناباروری
• احساس سنگینی در واژن
• درد لگن
• ادرار کردن در مواقعی که نمی‌خواهید (مانند شب‌ها یا زمانی که عطسه می‌کنید، می‌خندید یا ورزش می‌کنید.) 

اورولوژیست کیست ؟

اورولوژیست، در تشخیص و درمان مشکلات مربوط به سیستم ادراری (کلیه، مثانه، ادرار، پروستات) در آقایان و سیستم ادراری و تناسلی (مثانه، رحم، اندام تناسلی) در خانم‌ها تخصص دارد. این تخصص پزشکی شامل تشخیص و درمان مشکلاتی مانند سنگ کلیه، التهاب مثانه، عفونت ادراری، بیماری‌های پروستات، ناباروری، عفونت‌های تناسلی، سرطان‌های ادراری و تناسلی و مشکلات دیگر مرتبط با این سیستم‌ها می‌باشد.

وظایف متخصص اورولوژی

اورولوژیست، وظیفه تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به دستگاه تناسلی و مجاری ادرار را دارد. در بعضی از موارد متخصص اورولوژی روش‌های غیر تهاجمی را اتخاذ ی کند، اما باید دانست که تمام اورولوژیست‌ها توانایی انجام جراحی را دارند. 

انواع اورولوژی

اورولوژی، یک تخصص جامع است که به زیرشاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شود این زیرشاخه‌ها عبارت‌اند از: 

• اورولوژی کودکان
• انکولوژی اورولوژی
• پیوند کلیه
• داروی جنسی 
• ناباروری مردانه 
• بازسازی دستگاه تناسلی 
• جراحی‌های کم تهاجمی (رباتیک، لاپاراسکوپی و آندوسکوپی) 

آزمایشات مربوط به اورولوژی

اورولوژیست‌ها برای تشخیص معمولا از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. این شیوه‌های معاینه عبارت‌اند از: 

• معاینه فیزیکی: معاینه فیزیکی در مردان و زنان متفاوت خواهد بود. این معاینات در مردان با انجام رکتوم و در بانوان با انجام معاینه لگن همراه است. 
• آزمایش ادرار: این آزمایش در هر دو جنس مرد و زن یکسان است و در اکثر مواقع این آزمایش انجام می‌شود. 
• آزمایش خون: دیگر آزمایشی که هم برای مردان هم برای زنان استفاده می‌شود آزمایش خون است. 
• نمونه‌های مایع منی: برای این آزمایش نمونه‌هایی از مایع منی مورد بررسی قرار می‌گیرد و این آزمایش مخصوص آقایان است. 
• تست‌های تصویربرداری: این تست‌ها در آقایان و بانوان یکسان است. آزمایشات تصویربرداری شامل سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری و (CT) اسکن می‌باشد.

سخن پایانی

در این مطلب، به ماهیت اورولوژی پرداخته شد و انواع اورولوژی و کاربردهای آن مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بررسی کردیم که اورولوژی خدمات درمانی و جراحی در حوزه درمان دستگاه‌های تناسلی زنان و مردان و سرطان‌های کلیه پروستات و … را ارائه می‌دهد.

سوالات متداول