بی‌اختیاری ادرار : راهنمای جامع تشخیص ، علت و درمان !

بی‌اختیاری ادرار، یک اختلال در سیستم ادراری است که می‌تواند به علت‌های مختلفی در افراد رخ دهد. این مشکل می‌تواند ترشحات کوچک و یا حجم زیادی از ادرار باشد. بی‌اختیاری در کنترل ادرار، بسیار شرم‌آور است و افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، وضعیت بسیار بدی را تجربه خواهند کرد. در این مقاله دلایل، علائم و روش‌های درمان این اختلال را بررسی می‌کنیم. تا انتها همراه ما باشید. 

بی‌اختیاری ادرار چیست؟

بی‌اختیاری ادرار چیست؟ 

بی‌اختیاری ادرار (Urinary incontinence) یک وضعیت است که در آن فرد قادر به کنترل ادرار خود نیست و ادرار به صورت ناخواسته و بدون کنترل از دستگاه ادراری خارج می‌شود. بی اختیاری ادرار، ترشح چند قطره تا مقدار زیادی از ادرار را در برمی‌گیرد و می‌تواند اثرات جسمی و روحی قابل توجهی بر فرد داشته باشد. 

همچنین بخوانید: بیش فعالی مثانه: علل، علائم، راه‌های کنترل و درمان

انواع بی‌اختیاری ادرار در افراد

انواع مختلفی ازعدم کنترل بر ادرار وجود دارد که هرکدام دلایل مخصوص به خود را دارند. در ادامه برخی از مهم‌ترین انواع‌عدم کنترل ادرار را بررسی می‌کنیم:

  • کودکان
  • سالمندان
  • در خواب
  • بارداری

بی‌اختیاری ادرار در کودکان

کنترل نداشتن بر روی ادرار در کودکان می‌تواند یک مسئله رایج باشد و در اغلب موارد به طور طبیعی در طول رشد کودکان رخ می‌دهد. دلایل عدم کنترل بر ادرار در کودکان عبارت‌اند از: 

  • عوامل روانشناختی: استرس، اضطراب، مشکلات روانی و رویدادهای زندگی می‌توانند، عواملی باشند که بر روی کودکان تاثیر بگذارند. به طور معمول، این نوع عدم کنترل ادرار در کودکانی رخ می‌دهد که در تحمل شرایط استرس‌زا و نگران‌کننده دچار مشکل هستند. 
  • عوامل فیزیکی: مشکلات عضلانی-استخوانی، ضعف عضلات مثانه و مشکلات روابط عصبی مثانه می‌توانند موجب بی‌اختیاری بر کنترل ادرار در کودکان شوند. 
  • عوامل فیزیولوژیکی: در برخی کودکان، فرایند تکامل کنترل ادرار و تشخیص زمان تخلیه نیاز به زمان و آموزش دارد. این ممکن است به عنوان یک مرحله طبیعی در رشد بیولوژیکی کودکان در نظر گرفته شود. 
  • عوامل مربوط به عفونت: عفونت مجرای ادراری می‌تواند به طور موقت باعث بی‌اختیاری ادرار در کودکان شود. این ممکن است به عنوان یک علت موقتی باشد و پس از درمان عفونت، این مشکل تا حد زیادی بهبود یابد. 

بی اختیاری ادرار در سالمندان‌

عدم توانایی کنترل ادرار در سالمندان نیز رایج است و به عنوان یک مشکل شایع در این گروه سنی مطرح می‌شود. این وضعیت به دلیل عوامل چندگانه رخ دهد و می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. علل عدم کنترل بر ادرار در سالمندان عبارت‌اند از: 

  • ضعف عضلات مثانه و عضلات کف لگن: با پیشروی سن، عضلات مثانه و عضلات کف لگن ممکن است ضعیف شوند و قدرت کنترل بر جریان ادرار کاهش یابد که موجب بروز این عارضه می‌شود. 
  • افزایش فشار بر مثانه: برخی از عوامل مانند تورم پروستات در مردان سالمند و توده‌های سنگین در مثانه یا سرطان مثانه، فشار بر مثانه را افزایش دهند و منجر به بی‌اختیاری ادرار می‌شوند. 
  • تغییرات هورمونی: در سنین پیری، تغییرات هورمونی ممکن است رخ دهد و تأثیری بر عملکرد مثانه و سیستم ادراری داشته باشد. 
  • بیماری‌های مرتبط با ادرار: برخی از بیماری‌های مرتبط با ادرار مانند التهاب مثانه، عفونت ادراری، سنگ مثانه، سنگ کلیه و سرطان مثانه نیز می‌توانند باعث از دست دادن کنترل ادرار در سالمندان شوند. 
  • عوامل عصبی: مشکلات عصبی مانند اختلالات عصبی مرکزی یا عصب‌های محیطی می‌توانند باعث از دست دادن کنترل ادرار در سالمندان شوند. 

بی‌اختیاری ادرار در خواب

وضعیتی است که در آن افراد در حالت خواب، بدون کنترل ، ادرار می‌کنند. این مشکل می‌تواند در همه سنین رخ دهد و به صورت موقت یا مزمن باشد. علت نداشتن کنترل بر ادرار در خواب متنوع است و شامل عوامل فیزیکی و روانشناختی می‌باشد.

همچنین در مورد رفلاکس ادراری بخوانید!

علائم بی‌اختیاری ادرار

بی‌اختیاری ادرار در دوران بارداری

عدم توانایی کنترل ادرار در بارداری نیز ممکن است رخ دهد و به عنوان اختلال ادرار بی‌اختیار در بارداری شناخته می‌شود. این مسئله، به طور کلی به دلیل فشار اضافه بر مثانه و تغییرات هورمونی در دوران بارداری رخ می‌دهد. برخی از علل‌عدم کنترل ادرار در بارداری عبارت‌اند از:

  • فشار بر مثانه: هنگامی که جنین در رحم رشد می‌کند، فشار بر مثانه افزایش می‌یابد. این فشار می‌تواند باعث کاهش ظرفیت مثانه و کنترل کردن جریان ادرار شود.
  • تغییرات هورمونی: در طول بارداری، سطح هورمون‌ها در بدن تغییر می‌کند. افزایش هورمون پروژسترون می‌تواند عضلات مثانه را ضعیف کند و باعث عدم توانایی در کنترل ادرار شود.
  • ضعف عضلات کف لگن: در دوران بارداری، عضلات کف لگن به دلیل فشار زیاد روی آن‌ها و تغییرات هورمونی، ضعیف می‌شوند. این می‌تواند منجر به کاهش قدرت کنترل مثانه شود.
  • عوامل عصبی: برخی از عوامل عصبی می‌توانند عدم کنترل ادرار در بارداری را تحریک کنند، مانند تحریک عصب‌های مجرای ادراری توسط هورمون‌ها یا فشار بر عصب‌های مجاور مثانه.

دلایل بی‌اختیاری ادرار

از دست دادن کنترل ادرار به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. از جمله دلایل‌عدم کنترل بر روی ادرار به شرح زیر می‌باشد: 

  • ضعف در عضلات کف لگن: این ضعف ممکن است منجر به بروز بی اختیاری ادرار در خواب شود .
  • اختلالات عصبی: این اختلالات کنترل افراد بر مجرای ادرار را کاهش می دهند و یکی از شایع‌ترین دلایل بی‌اختیاری ادرار هستند.
  • التهابات مجرای ادراری: وجود این التهابات توان مثانه برای نگه داشتن ادرار را کاهش می‌دهد.
  • عوامل تنش و استرس: عوامل استرس‌زا باعث تحریک مجرای ادراری شده و کنترل سیستم ادراری برای نگه داشتن ادرار را کاهش می‌دهد.

درمان بی‌اختیاری ادرار

درمان بی‌اختیاری ادرار بستگی به علت اساسی آن دارد و ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی، تمرینات عضلانی، فیزیوتراپی، داروها و در صورت لزوم روش‌های جراحی باشد. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مهم است که با پزشک مشورت کنید. در مورد درمان بیش فعالی مثانه نیز بخوانید!

کلام پایانی

بی‌اختیاری ادرار، بیماری شایع است که مشکلاتی را برای افراد ایجاد می‌کند. علل آن شامل ضعف عضلات پایین بدن، اختلالات عصبی، التهابات مجرای ادراری و عوامل مزمن می‌شود. درمان بی‌اختیاری ادرار شامل: تغییرات در سبک زندگی، تمرینات عضلانی، فیزیوتراپی، داروها و در صورت لزوم روش‌های جراحی است. همچنین، مشاوره پزشکی برای تشخیص دقیق و درمان مناسب بسیار مهم است.

سوالات متداول

آیا بی اختیاری ادرار دردناک است؟

بی‌اختیاری ادرار به طور مستقیم دردناک نیست. اما عوارض مرتبط با بی‌اختیاری ادرار ممکن است باعث احساس ناراحتی یا درد شود.

درمان‌های بی‌اختیاری ادرار چقدر تاثیر دارند؟

تاثیر درمان‌های بی‌اختیاری ادرار بیش از 80 درصد است. به این معنی که روش‌های درمانی بیش از 80 درصد از بیماری را درمان می‌کنند.