بیماری‌های کلیوی یکی از مشکلات جدی سلامتی در کودکان هستند که نیاز به توجه ویژه دارند. بیماری‌های کلیوی می‌توانند از نوع حاد یا مزمن باشند و اگر تشخیص و درمان مناسب برای آن‌ها ارائه نشود، ممکن است منجر به مشکلات جدی شوند. در این مقاله به بررسی انواع بیماری کلیوی در کودکان، علل، تشخیص و راه‌های درمان آن‌ها خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این موارد، تا انتهای مقاله، همراه ما باشید. 

بیماری کلیوی در کودکان چیست؟ 

برخی از شرایط و ناهنجاری‌های مادرزادی دلیل اصلی بیماری کلیوی در کودکان به حساب می‌آیند. مشکلات عملکردی در کلیه‌ها، ممکن است بر روند رشد کودک تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. این مشکلات از نظر سلامت جسمی و روحی بر روی کودکان تاثیر می‌گذارند که هر کدام از این نوع مشکلات روند رشد طبیعی کودک را مختل می‌کنند. بنابراین، شناخت علائم و علل، تشخیص به موقع و صحیح و انتخاب راه درمان مناسب برای بیماری‌های کلیوی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. 

با شایع‌ترین بیماری‌های کلیوی آشنا شوید!

نارسایی کلیه در کودکان چیست؟ 

نارسایی کلیه یکی از انواع بیماری کلیه در کودکان، به طور کلی به از دست دادن عملکرد طبیعی کلیه‌ها در کودکان اطلاق می‌شود. این بیماری می‌تواند به دو شکل حاد و یا مزمن در کودکان ظاهر شود. بیماری حاد کلیه به طور ناگهانی شروع می‌شود و ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد. این نوع بیماری معمولا به علت مشکلاتی مانند: از دست دادن خون، انسداد در دستگاه ادراری یا مصرف داروها ایجاد می‌شود. 

بیماری مزمن کلیوی به طور آرام و پیوسته پیش می‌رود و ممکن است به نارسایی کلیه دائمی منجر شود. عواملی مانند انسداد طولانی مدت در دستگاه ادراری، بیماری‌های ژنتیکی مانند سندرم همولیتیک اورمیک یا بیماری کلیه پلی‌کیستیک می‌توانند باعث ایجاد بیماری کلیوی مزمن در کودکان شوند. 

کودکانی که مواردی مانند از دست دادن خون، شوک، سندرم همولیتیک اورمیک یا دیگر موارد را دارند، به طور ویژه در معرض خطر بیماری حاد کلیه قرار دارند. همچنین کودکانی که به وضعیت‌هایی مانند سندرم آلپورت، سندرم نفروتیک، بیماری کلیه پلی‌کیستیک، سیستینوز، دیابت یا فشار خون بالا مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر بیماری کلیوی مزمن قرار دارند. بیماری حاد کلیه در صورت‌عدم درمان می‌تواند به بیماری مزمن کلیوی تبدیل شود، بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری در کودکان بسیار حائز اهمیت است. از این رو، برای جلوگیری از بروز و پیشرفت بیماری کلیوی در کودکان، اهمیت ویژه‌ای به نظارت، تشخیص و درمان مناسب باید داده شود. 

در مورد نفروپاتی نیز بخوانید!

انواع بیماری کلیوی در کودکان

انواع مختلفی از بیماری کلیوی وجود دارد که کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی از انواع بیماری کلیوی در کودکان موقتی و قابل درمان هستند. سایر اشکال بیماری کلیوی طولانی مدت هستند و ممکن است بر رشد و پیشرفت روانی، اجتماعی و آموزشی فرزند شما تاثیر بگذارند. نوزادان معمولا با دو کلیه متولد می‌شوند. کلیه‌ها ضایعات موجود در خون را فیلتر می‌کنند، هورمون‌های ضروری بدن را برای تنظیم فشار خون و کمک به تولید گلبول‌های قرمز تولید می‌کنند. انواع بیماری‌های کلیوی کودکان عبارتند از: 

• کلیه نعل اسبی
• بیماری کلیه پلی کیستیک یا مولتی کیستیک
• آژنزی کلیه
• هیپوپلازی کلیه
• دیسپلازی کلیه

کلیه نعل اسبی چیست؟ 

کلیه نعل اسبی، نوعی ناهنجاری مادرزادی اورولوژی است که در آن به جای دو کلیه کوچک، یک کلیه بزرگتر و نعل اسبی شکل دارید. کودکان در بدو تولد به این بیماری دچار می‌شوند. در طول رشد جنین، کلیه‌ها به هم پیوند میخورند و شکلی مانند نعل اسب یا حرف U را تشکیل می‌دهند. نام دیگر کلیه نعل اسبی همجوشی کلیوی است. 

در همه جنین‌ها، ابتدا کلیه‌ها در قسمت پایین شکم تشکیل می‌شوند. سپس معمولاً از ناحیه لگن به سمت بالا و به سمت پشت، در هر دو طرف ستون فقرات حرکت می‌کنند. در بیماری کلیه نعل اسبی، کلیه‌ها به جای حرکت به موقعیت معمولی در اطراف ستون فقرات، در انتهای پایینی خود متصل می‌شوند و در قسمت پایین‌تر در لگن، نزدیک به جلوی بدن قرار می‌گیرند. 

در مورد کلیه نابه‌جا نیز بخوانید!

بیماری کلیه پلی کیستیک یا مولتی کیستیک

بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) یکی از اختلالات ارثی بسیار جدی است که می‌تواند به نارسایی کلیه و سایر عوارض خطرناک منجر شود. در این بیماری، کیست‌های حاوی مایع در کلیه‌ها شکل می‌گیرند و باعث بزرگ شدن کلیه و تخریب تدریجی عملکرد آن می‌شوند. این کیست‌ها می‌توانند بسیار بزرگ شوند و به سایر اعضای بدن نیز گسترش یابند، مثل کبد. 

با توجه به جدیت و پیشرفت این بیماری، تشخیص به موقع، همراه با نظارت منظم پزشکی و ایجاد تغییر در شیوه زندگی می‌تواند از مراحل پیشرفته بیماری جلوگیری کند. از آنجایی که PKD می‌تواند به نارسایی کلیه و فشار خون بالا منجر شود، درمان‌های موجود ممکن است بیان کننده کاهش آسیب به کلیه و بهبود کیفیت زندگی باشند. 

آژنزی کلیه

آژنزی کلیه زمانی اتفاق می‌افتد که نوزاد تنها با یک کلیه یا بدون کلیه به دنیا می‌آید. اکثر مردم دو کلیه دارند و برای زندگی به حداقل یک کلیه نیاز دارند. این بیماری مادرزادی است، به این معنی که در بدو تولد وجود دارد. کودکانی که با یک کلیه متولد می‌شوند (آژنزی کلیوی یک طرفه) اغلب سالم هستند، علائمی ندارند و نیازی به درمان ندارند. با این حال، ممکن است در بزرگسالی دچار مشکلاتی مانند فشار خون بالا و بیماری کلیوی شوند. نوزادان بدون کلیه (آژنزی کلیه دو طرفه) معمولاً نمی‌توانند خارج از رحم زنده بمانند. معمولا جهش ژنتیکی باعث آژنزی کلیوی می‌شود. 

هیپوپلازی کلیه

هیپوپلازی کلیه به کوچک بودن کلیه به صورت مادرزادی اطلاق می‌شود. در این بیماری، پارانشیم باقیمانده طبیعی است، اما کالیس ها، لوبول‌ها و پاپیلاهای کوچکتر هستند. این بیماری، برخلاف آتروفی کلیه است که در آن رشد کلیه در ابتدا طبیعی است، اما به دلیل آسیب‌های مختلف دیگر، کلیه کوچکتر می‌شود. هیپوپلازی کلیه می‌تواند به صورت یک طرفه یا دو طرفه ظاهر شود. در موارد هیپوپلازی یک طرفه، هیپرتروفی جبرانی کلیه دیگر (کلیه طرف مقابل) شایع است. با توجه به پارانشیم کلیوی طبیعی، این کلیه‌ها هنوز هم می‌توانند ادرار طبیعی، البته در حجم کم، تولید کنند. این حجم کم تولید باعث استاز کلیه یا ادرار می‌شود و مستعد سنگ‌های کلیه و عفونت‌های مجاری ادراری است. 

دیسپلازی کلیه

کلیه‌های دیسپلاستیک که به نام دیسپلازی کلیه نیز شناخته می‌شود، کلیه‌هایی هستند که در دوران بارداری به درستی رشد نکرده اند. کلیه‌ها ممکن است اندازه و شکل متفاوتی نسبت به کلیه‌های معمولی داشته باشند و اغلب دارای کیسه‌های پر از مایع به نام کیست هستند. کیست‌ها از عملکرد طبیعی کلیه جلوگیری می‌کنند. کلیه‌های دیسپلاستیک می‌توانند درجات مختلفی از عملکرد داشته باشند، از عملکرد خفیف تا کاهش شدید عملکرد که نیاز به درمان پزشکی دارد. کلیه دیسپلاستیک مولتی کیستیک (MCDK) نوعی کلیه دیسپلاستیک است که هیچ عملکردی ندارد یا حداقل عملکرد را دارد و اغلب با کیست پوشانده می‌شود. کودک شما ممکن است یک کلیه دیسپلاستیک داشته باشد و دیگری سالم باشد، یا ممکن است دو کلیه دیسپلاستیک داشته باشد. هنگامی که هر دو کلیه تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند، خطر ابتلا به بیماری کلیوی بیشتر است. 

همچنین در مورد پیلونفریت نیز بخوانید!

علائم ناهنجاری‌های مادرزادی کلیه‌ها و مجاری ادراری

ناهنجاری‌های مادرزادی کلیه‌ها و مجاری ادراری اغلب در سونوگرافی قبل از تولد تشخیص داده می‌شوند. هنگامی که این بیماری تشخیص داده شود، نفرولوژیست اطفال یا اورولوژیست می‌توانند مادر باردار را از نظر علائم کمبود مایع آمنیوتیک تحت نظر داشته باشند. اگر یک ناهنجاری قبل از تولد تشخیص داده نشود، ممکن است کودک علائمی را در دوران نوزادی یا کودکی نشان دهد، از جمله: 

• عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری
• کمبود انرژی؛ خستگی مداوم
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• رشد ضعیف
• تورم در دست ها، پاها یا صورت نزدیک چشم
• تورم در شکم
• تب بی‌دلیل
• استفراغ

علل انواع بیماری کلیوی در کودکان 

هر نوع بیماری کلیوی می‌تواند علت خاص خود را داشته باشد. اما، ممکن است که علل برخی بیماری‌ها با هم یکسان و مشابه باشند. در ادامه علت بروز انواع مختلف بیماری کلیوی کودکان را به صورت کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم. این علت‌ها عبارتند از: 

• علل آژنزی کلیه
• علت هیپوپلازی کلیه
• علل دیسپلازی کلیه
• دلایل ابتلا به بیماری کلیه پلی کیستیک
• علت ایجاد کلیه نعل اسبی

چه چیزی باعث آژنزی کلیه می‌شود؟ 

تغییر یا جهش ژنتیکی علت اصلی بسیاری از موارد آژنزی کلیوی است. محققان حداقل هفت جهش ژنتیکی مرتبط مختلف را شناسایی کرده اند. جهش ژنتیکی در تشکیل کلیه‌های جنین در سه ماهه اول بارداری تداخل ایجاد می‌کند. علل آن عبارتند از: 

• دیابت بارداری
• حاملگی چند قلو (دوقلو، سه قلو یا بیشتر) 
• استفاده از برخی داروها در دوران بارداری

علت هیپوپلازی کلیه

هیپوپلازی کلیه یک بیماری نادر و جدی است که معمولا از تولد شروع می‌شود و باعث کمبود یا عدم وجود یکی از کلیه‌های کودک می‌شود. علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست. اختلالات ژنتیکی و وراثتی ممکن است باعث هیپوپلازی کلیه شود و باعث ابتلا به این بیماری گردند. عوامل خارجی مانند: عوامل شیمیایی، ویروسی یا تروما می‌توانند به تخریب یا کاهش اندازه کلیه منجر شوند. همچنین، ممکن است مشکلات در روند رشد تشکیل کلیه در دوران بارداری باعث شود که یکی از کلیه‌های به خوبی رشد نکنند و به هیپوپلازی کلیه منجر شود. 

چه چیزی باعث دیسپلازی کلیه می‌شود؟ 

در نوزادان در حال رشد، رشد کلیه در یک سری مراحل اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات، این فرآیند توسط رویدادهای غیرقابل توجه و غیر قابل توضیحی که باعث ایجاد کلیه دیسپلاستیک می‌شوند، تغییر می‌کند یا مختل می‌شود. این اتفاقات، گاهی اوقات می‌توانند به تغییر در ژن مرتبط باشند. در واقع این ژن از یکی از والدین به کودک منتقل می‌شود. یکی از علل شناخته شده دیسپلاستیک کلیه، استفاده از برخی داروهای فشار خون در دوران بارداری است. 

کلیه‌های دیسپلاستیک می‌توانند در کودک، به عنوان یک بیماری رخ دهند، یا بخشی از یک بیماری بزرگ‌تر باشند که سایر اندام‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند. ناهنجاری‌های مادرزادی کلیه‌ها و مجاری ادراری یا CAKUT، گروهی از شرایط هستند که اغلب با کلیه‌های دیسپلاستیک همراه با توسعه غیرطبیعی دستگاه ادراری تحتانی همراه هستند. در موارد دیگر، کلیه‌های دیسپلاستیک را می‌توان در ترکیب با ناهنجاری‌هایی یافت که هم بر دستگاه ادراری و هم سایر اندام‌ها مانند: دستگاه تناسلی، قلب یا دستگاه گوارش تحتانی تأثیر می‌گذارند. 

علل بیماری کلیه پلی کیستیک

در بیشتر مواقع، برخی از ژن‌های غیر طبیعی باعث بیماری کلیه پلی کیستیک می‌شوند. گاهی اوقات، یک جهش ژنتیکی در کودک رخ می‌دهد، به طوری که هیچ یک از والدین نسخه‌ای از ژن جهش یافته را ندارند. بنابر این، تغییر و جهش ژنتیکی، دلیل این بیماری است. 

علت ایجاد کلیه نعل اسبی چیست؟ 

پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ایجاد کلیه نعل اسبی می‌شود. این بیماری به نحوه رشد کلیه‌های کود در دوران بارداری مربوط می‌شود. 

علائم انواع بیماری کلیوی در کودکان

هر نوع بیماری کلیوینشانه‌هایی را به همراه دارد. مانند علت انواع بیماری کلیوی، علائم این بیماری‌ها نیز ممکن است یکسان یا مشابه باشد. نشانه‌های بیماری‌های کلیوی عبارتند از: 

• علائم کلیه نعل اسبی
• نشانه‌های هیپوپلازی کلیه
• علامت‌های بیماری کلیه پلی کیستیک
• نشانه‌های آژنزی کلیه
• علائم دیسپلازی کلیه

علائم کلیه نعل اسبی چیست؟ 

اکثر کودکان مبتلا به کلیه نعل اسبی هیچ علامتی ندارند. اما، در صورت بروز، نشانه‌ها عبارتند از: 

• تهوع و استفراغ 
• عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری (UTIs)، که ممکن است هنگام ادرار کردن همراه با تب باشد
• سنگ کلیه که ممکن است باعث درد شکم، وجود خون در ادرار (هماچوری) و درد هنگام ادرار کردن شود. 

علائم هیپوپلازی کلیه

اگر مشکوک به وجود هیپوپلازی کلیه در کودک خود هستید، لازم است که به علائم و نشانه‌های احتمالی این بیماری توجه کنید. علائم هیپوپلازی کلیه در کودکان عبارتند از: 

• وجود تورم در ناحیه کلیه: اگر کودک شما دارای تورم در کلیه باشد، ممکن است نشانه ابتلا به هیپوپلازی کلیه باشد. 
• مشکلات ادراری: اختلاف در رنگ، بو یا حجم ادرار، مشکلات در ادرار کردن، یا تغییرات در ترکیب ادرار ممکن است نشانه‌های هیپوپلازی کلیه باشند. 
• افزایش فشار خون: افزایش فشار خون ناشی از مشکل در عملکرد صحیح یکی از کلیه‌ها ممکن است به عنوان یک علامت اختصاصی هیپوپلازی کلیه در کودکان باشد. 
• درد شکمی: درد و ناراحتی در منطقه شکم نیز می‌تواند از علائم هیپوپلازی کلیه در کودکان باشد. 
• مشکلات مرتبط با رشد و تغذیه: تاخیر در رشد، ضعف عمومی، خستگی و مشکلات مرتبط با تغذیه نیز ممکن است نشانه‌های هیپوپلازی کلیه باشند. 

علائم کلیه پلی کیستیک

فشار خون بالا، درد پشت یا پهلو، وجود خون در ادرار، احساس پری در شکم، بزرگ شدن شکم به دلیل بزرگ شدن کلیه ها، سردرد، سنگ کلیه و عفونت مجاری ادرار یا کلیه از علائم بیماری کلیه پلی کیستیک هستند. 

نشانه‌های آژنزی کلیه چیست؟ 

کودکی که کلیه‌هایش کار نمی‌کند و ریه‌هایش توسعه نیافته (سندرم پاتر) بلافاصله پس از تولد دچار مشکلات تنفسی تهدید کننده زندگی خواهد شد. اما، هنگامی که علائم ظاهر شوند، عبارتند از: 

• فشار خون بالا 
• سطح پروتئین بالا در ادرار (پروتئینوری) 
• ریفلاکس وزیکویورترال (جریان برگشتی ادرار به حالب) 
• بیماری‌های مادرزادی قلب مانند نقایص تیغه بین دهلیزی (ASD) یا نقص دیواره بین بطنی (VSD) 
• ناهنجاری‌های مادرزادی اورولوژی
• مقعد بدون سوراخ یا آترزی مقعد

نشانه‌های دیسپلازی کلیه

اگر کودک مبتلا به دیسپلازی کلیه باشد، اما هنوز کلیه‌های او کار می‌کنند، ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد. هنگامی که کلیه‌های دیسپلاستیک شروع به از دست دادن عملکرد خود می‌کنند یا عملکرد کمتری دارند، کودک شما ممکن است علائم خستگی، از دست دادن اشتها، افزایش یا کاهش ادرار، حالت تهوع، تورم صورت و پاها و سردرد را نشان دهد. 

تشخیص انواع بیماری کلیوی در کودکان 

هدف از تشخیص دقیق انواع بیماری کلیوی در کودکان، درک علت و شروع سریع درمان برای کاهش سرعت پیشرفت و کاهش عملکرد کلیه است. ممکن است که روش‌های مختلفی برای تشخیص انواع مختلف بیماری کلیوی وجود داشته باشد. این روش‌های تشخیص عبارتند از: 

• شیوه‌های تشخیص دیسپلازی کلیه
• تشخیص آژنزی کلیه
• روش‌های تشخیص هیپوپلازی کلیه
• راه‌های تشخیص کلیه پلی کیستیک
• روش تشخیص کلیه نعل اسبی

تشخیص دیسپلازی کلیه 

پزشک معمولاً با استفاده از تصویربرداری اولتراسوند، تشخیص اولیه دیسپلازی کلیه را انجام می‌دهد. سپس از آزمایش خون و ادرار برای ارزیابی عملکرد کلیه استفاده می‌شود. بر اساس نتایج این آزمایشات، تیم پزشکی، یک برنامه درمانی جامع ایجاد خواهد کرد. 

آژنزی کلیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

سونوگرافی قبل از تولد در دوران بارداری اغلب سطح پایین مایع آمنیوتیک (الیگوهیدرآمنیوس) را تشخیص می‌دهد که می‌تواند نشان دهنده آژنزی کلیه باشد. این سونوگرافی می‌تواند کلیه‌های از دست رفته را شناسایی کند. اسکن‌های تصویربرداری ممکن است بلافاصله پس از تولد برای تایید بیماری، برخی روش‌های تشخیصی را انجام دهند. در برخی موارد، پزشکان تا زمانی که کودک بزرگ شود، این بیماری را تشخیص نمی‌دهند. ممکن است کودک علائمی داشته باشد که نیاز به اسکن تصویربرداری دارند. یا ممکن است کودک برای یک مشکل نامرتبط مانند عفونت دستگاه ادراری (UTI) که منجر به تشخیص تصادفی آژنزی کلیوی می‌شود، سونوگرافی انجام دهد. آزمایشات تصویربرداری برای آژنزی کلیه عبارتند از: 

• سونوگرافی شکم یا سونوگرافی کلیه. 
• سی تی اسکن
• ام آر آی

روش‌های تشخیص هیپوپلازی کلیه در کودکان

برای تشخیص هیپوپلازی کلیه در کودکان، ابتدا پزشک سابقه پزشکی کامل کودک را بررسی می‌کند و سپس اقدام به انجام آزمون‌های تصویری و آزمایش‌های خونی مناسب می‌کند. روش‌های تشخیصی هیپوپلازی کلیه عبارتند از: 

• آنژیوگرافی کلیه: این یک روش تصویربرداری است که با استفاده از رادیواکتیو مواد در تصویربرداری مبتنی بر اشعه‌ی ایکس، بافت‌های کلیه را نشان می‌دهد. 
• سونوگرافی کلیه: تصویربرداری سونوگرافی برای نمایش کلیه‌ها و ساختار آن‌ها استفاده می‌شود. 
• MRI و CT Scan: تصویربرداری با استفاده از MRI و CT Scan نیز ممکن است برای تشخیص دقیق هیپوپلازی کلیه استفاده شود. 
• آزمایش‌های خون و ادرار: آزمایش‌های خون مانند سطح کراتینین و آزمایش ادرار نیز ممکن است به ارائه اطلاعات مفید برای تشخیص هیپوپلازی کلیه کمک کنند. 

کلیه پلی کیستیک چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

برای بیماری کلیه پلی کیستیک، آزمایش‌های خاصی می‌توانند اندازه و تعداد کیست‌های کلیه را تشخیص دهند و میزان بافت سالم کلیه را ارزیابی کنند، از جمله این آزمایش‌ها عبارتند از: 

• سونوگرافی: در طول سونوگرافی، یک دستگاه عصایی به نام مبدل بر روی بدن قرار می‌گیرد. این دستگاه، امواج صوتی ساطع می‌کند که به مبدل منعکس می‌شوند. یک کامپیوتر امواج صوتی منعکس شده را به تصاویری از کلیه تبدیل می‌کند. 
• سی تی اسکن: همانطور که کودک روی یک میز متحرک دراز می‌کشد، دستگاه بزرگ و دوناتی شکلی که پرتوهای نازک اشعه ایکس را در بدن پخش می‌کند، تصاویر مقطعی از کلیه‌ها ایجاد می‌کند. 
• اسکن ام‌آرآی: کودک در داخل یک استوانه بزرگ دراز می‌کشد، میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی نماهای مقطعی از کلیه‌های او ایجاد می‌کنند. 

کلیه نعل اسبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

بسیاری از اوقات، پزشک هنگام تشخیص یا درمان بیماری دیگر متوجه وجود کلیه نعل اسبی می‌شود. اگر به دلیل علائم مرتبط با کلیه به پزشک مراجعه کنید، او یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. همچنین ممکن است آزمایش ادرار را برای بررسی خون یا سایر عناصر موجود در ادرار تجویز کند. آن‌ها ممکن است آزمایش‌های عملکرد کلیه را نیز درخواست کنند تا عملکرد کلیه‌های کودک را بررسی کنند. این آزمایش‌ها عبارتند از: 

• نرخ فیلتراسیون گلومرولی تخمینی (eGFR) 
• آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN) 
• تست کلیرانس کراتین
• سونوگرافی کلیه
• سیستومتروگرام ادراری (VCUG) 
• اسکن رادیونوکلئید
• اشعه ایکس
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) 
• توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن

درمان انواع بیماری کلیوی در کودکان 

روش‌های درمان انواع بیماری کلیوی در کودکان، بر اساس علت، مرحله بیماری و وجود یا عدم وجود عوارض مشخص می‌شوند. هدف از درمان بیماری، مدیریت وضعیت کودک، معکوس کردن بیماری در صورت امکان، کند کردن پیشرفت بیماری و به تاخیر انداختن نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه است. انواع روش‌های درمان برای بیماری‌های مختلف کلیوی در کودکان عبارتند از: 

• درمان‌های هیپوپلازی کلیه
• روش درمان دیسپلازی کلیه
• شیوه درمان آژنزی کلیه
• درمان بیماری کلیه پلی کیستیک
• راه درمان برای کلیه نعل اسبی

شیوه‌های درمان هیپوپلازی کلیه

درمان هیپوپلازی کلیه در کودکان بستگی به شدت و عوارض بیماری دارد. راه‌های درمانی این بیماری شامل پیگیری دقیق و منظم از طریق پزشک کودکان برای نظارت بر عملکرد کلیه و ارزیابی هیپوپلازی کلیه است. در صورت لزوم، داروهایی برای کنترل فشار خون بالا در صورت وجود نارسایی کلیه ممکن است تجویز شود. همچنین، در برخی موارد جراحی برای درمان یا کاهش عوارض ناشی از هیپوپلازی کلیه الزامی است. تغذیه مناسب و رژیم غذایی سالم می‌تواند به بهبود عملکرد کلیه و کاهش عوارض هیپوپلازی کلیه کمک کند. 

دیسپلازی کلیه چگونه درمان می‌شوند؟ 

کلیه‌های دیسپلاستیک را می‌توان مدیریت کرد، اما امکان درمان آن‌ها تا حدی وجود ندارد. درمان به معنی این است که کلیه‌ها دوباره به کلیه‌های سالم و کامل تبدیل شوند. شیوه‌های درمان بستگی به خفیف یا شدید بودن وضعیت کودک دارند. بیماری خفیف کلیه‌های دیسپلاستیک می‌تواند به این معنی باشد که فقط یک کلیه تحت تأثیر قرار گرفته و دیگری سالم است. اگر کلیه سالم به اندازه کافی خوب کار کند، ممکن است کودک به هیچ نوع درمانی نیاز نداشته باشد. درمان کلیه‌های دیسپلاستیک گسترده‌تر به عملکرد کلیه بستگی دارد. کاهش قابل توجه عملکرد کلیه به درمان برای عوارض مرتبط مانند: کم خونی (گلبول‌های قرمز پایین)، بیماری استخوان، فشار خون بالا و پروتئین اضافی در ادرار نیاز دارد. اگر کلیه‌های دیسپلاستیک عملکرد بسیار ضعیفی از خود نشان دهند، برای درمان ممکن است به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز باشد. 

آژنزی دو طرفه کلیه چگونه درمان می‌شود؟ 

در گذشته، نوزاد بدون کلیه امید کمی برای زنده ماندن در خارج از رحم برای بیش از چند ساعت داشت. اما، درمان‌های آزمایشی جدید دلیلی برای امیدواری ارائه می‌دهند. روش‌های درمان، شامل تزریق محلول نمک به رحم در دوران بارداری برای بازگرداندن سطح مایع آمنیوتیک است. این مایع به کلیه و ریه‌های جنین اجازه رشد می‌دهد. پس از تولد، نوزاد دیالیز می‌شود تا زمانی که عمل پیوند کلیه انجام شود. این درمان هنوز آزمایشی است و به طور گسترده در دسترس نیست. 

درمان بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) 

بیماری کلیه پلی کیستیک، یک اختلال جدی و بیماری ارثی است که نیازمند مداخله و درمان مناسب است. در حال حاضر هیچ درمان کاملی برای PKD وجود ندارد، اما درمان‌های متنوعی برای کنترل عوارض و کاهش سایز کیست‌ها وجود دارد. درمان‌های معمول برای بیماری کلیه پلی کیستیک عبارتند از: 

• داروها: برخی داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت‌ها و دیگر داروها برای مداوا و کنترل عوارض دیگر بیماری مانند فشار خون بالا ممکن است تجویز شود. 
• جراحی: در مواردی که کیست‌ها به اندازه زیادی بزرگ شده و به عوارض جدی منجر می‌شوند، جراحی برای تخلیه یا از بین بردن کیست‌ها ممکن است لازم باشد. 
• دیالیز: در مواردی که نارسایی کلیه پیشرفته است، ممکن است دیالیز برای تصفیه خون و حذف مواد مضر از بدن توصیه شود. 
• تغییرات در شیوه زندگی: مصرف مایعات کافی، انجام ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و کنترل فشار خون و قند خون نیز می‌تواند به بهبود و مدیریت بهتر بیماری کلیه پلی کیستیک کمک کند. 

درمان کلیه نعل اسبی

هیچ درمانی برای کلیه نعل اسبی وجود ندارد. بنابراین، اگر علائمی ندارید، ممکن است نیازی به درمان نیز نداشته باشید. اما اگر علائم این بیماری وجود دارند، درمان می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. گزینه‌های درمانی عبارت‌اند از: 

• آنتی بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی مانند UTI
• جراحی برای برداشتن سنگ کلیه یا آسان‌تر کردن ادرار کردن
• پزشکان معمولاً برای درمان کلیه‌های نعل اسبی از نفرکتومی یا جدا کردن کلیه‌های نعل اسبی استفاده نمی‌کنند. کلیه‌های نعل اسبی خوش خیم هستند و بسیاری از مردم با آن‌ها زندگی طولانی و سالمی دارند.

سرطان کلیه را نیز بشناسید! 

کلام پایانی 

انواع بیماری کلیوی در کودکان از جمله اختلالات جدی و قابل توجهی هستند که نیازمند توجه و مراقبت ویژه هستند. از هیپوپلازی کلیه تا بیماری کلیه پلی کیستیک، این بیماری‌ها می‌توانند عوارض جدی برای سلامتی کودکان ایجاد کنند. تشخیص به موقع، درمان مناسب و نظارت دقیق از طرف تیم پزشکی متخصص می‌تواند به بهبود و کنترل این بیماری‌ها کمک کند. همچنین، اطلاع از علائم، روش‌های تشخیص، و درمان‌های مختلف می‌تواند به والدین کمک کند تا از کودک خود بهتر مراقبت کنند. تمامی این اقدامات در جلوگیری از اثرات ناخواسته بیماری‌های کلیوی در کودکان و ارتقا سلامت آن‌ها بسیار اهمیت دارند.